AB ülkelerinde tıkanma: Enerji fiyatlarındaki artışa karşı ortak tutum belirlenemiyor

Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, artan doğal gaz ve elektrik fiyatlarına karşı ne yapılması gerektiği konusunda uzlaşı sağlayamadı.

AB üyesi 27 ülkenin enerji bakanı, artan enerji fiyatları karşısında yapılabilecekleri görüşmek ve ortak tutum belirlemek üzere Brüksel’de bir araya geldi. AB Dönem Başkanı Slovenya’nın Altyapı Bakanı Jernej Vrtovec, toplantı bitiminde yaptığı açıklamada, “Enerji fiyatlarındaki artışa karşı alınabilecek tedbirleri görüştük” dedi.

AB Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansının (ACER) elektrik piyasasının işleyişi ile ilgili raporunu değerlendirdiklerini anlatan Vrtovec, “Piyasa modelimiz, son tüketiciye uygun biçimde çalışıyor. Elektrik piyasamız bu ölçüde entegre olmasaydı fiyat artışları daha yüksek olurdu” ifadesini kullandı.

Vrtovec, uzun vadede daha düşük enerji fiyatları için elektrik piyasasının daha entegre hale getirilmesi ve enerjide bağımsızlığın sağlanması gerektiğini anlattı.

AB Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson da “Doğal gaz fiyatları ekimdeki zirvesinden daha aşağıya inmiş olsa da halen normalden çok daha yüksek seviyede seyrediyor. Bu durumun ilkbahara kadar aynı şekilde devam etmesi bekleniyor” diye konuştu.

AB Komisyonu’nun üye ülkelere, tüketicileri ve işletmeleri korumaya yönelik uygulanabilecek çeşitli seçenekler açıkladığını anımsatan Simson, elektrik piyasasının işleyişini değerlendirmek üzere ACER’e görev verdiklerini ve bu kurumun ön raporunu kendilerine sunduğunu anlattı.

Simson, ACER çalışmasının, elektik piyasalarında en ucuz enerji kaynaklarının ilk alınıp kullanılmasını içeren “mevcut fiyat modelinin halk ve işletmeler açısından en iyi seçenek” olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.

Elektrik piyasalarında alternatif fiyat mekanizmalarının maliyet ve arz güvenliği açısından riskler ortaya çıkaracağını ifade eden Simson, mevcut modelin daha esnek olması, depolama kapasitesinin artırılması ve talebe hızla yanıt verebilmesi gerektiğini vurguladı.

“SPOT FİYATLAR, UZUN DÖNEM SÖZLEŞMELERDEN DAHA UCUZ”

Simson, doğalgaz fiyat artışının her ülkeyi aynı ölçüde etkilemediğini anımsatarak, “Uzun vadede toptan doğalgaz piyasasındaki spot fiyatlar, uzun dönem sözleşmelerden daha ucuzdur. Bu yıl fiyatlar konusunda bir istisna yaşandığını not etmek gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.

AB ÜLKELERİNİN GRUPLAŞMASI

AB ülkeleri arasında enerji tartışmalarında çeşitli gruplaşmalar dikkati çekiyor. Mevcut sistemde AB’deki toptan elektrik fiyatı, toplam elektrik talebini karşılamak için ihtiyaç duyulan son üretici tarafından ve genellikle doğalgaz santrallerince belirleniyor.

Başını Fransa, İspanya ve İtalya’nın çektiği bir grup ülke, AB doğalgaz ve elektrik piyasalarının reforme edilmesi ve elektrik üretimindeki kaynak fiyatlarının ayrıştırılması gerektiğini savunuyor.

Almanya, Avusturya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, İrlanda, Lüksemburg, Letonya ve Hollanda artan enerji fiyatlarına karşı AB elektrik piyasasının revize edilmesine karşı çıkıyor.

Enerji fiyatlarının gelecek yıl ortalama seviyelere dönmesinin bekleyen bu ülkeler, AB gaz ve elektrik piyasalarının uzun yıllarda ve kademeli biçimde inşa edildiğini, enerji piyasalarının tasarımına müdahalenin çok dikkatli düşünülmesi gerektiğini düşünüyor.

Buna ek olarak başını yine Fransa’nın çektiği 10 civarında ülke, enerji arz güvenliğinde nükleer santrallerin önemini vurguluyor. Bu ülkeler, nükleer enerji santrallerinin AB’nin sürdürülebilir ve yeşil finansal yatırım sınıflandırmasında yer almasını talep ediyor.

Polonya ve Macaristan gibi bazı ülkeler de enerji fiyatlarındaki yükselişten AB’nin iklim dostu dönüşümünü sağlamayı hedefleyen Yeşil Mutabakat’la ilgili politikalarını sorumlu tutuyor.

Ayrıca başta İspanya olmak üzere bazı AB ülkeleri, ortak sözleşmelerle doğalgaz satın almasını ve bir stratejik doğalgaz rezervi kurulmasını talep ediyor.

Avrupa’da özellikle sonbahardan beri doğal gaz ve elektrik gibi enerji ürünleri fiyatları hızla yükseliyor. Bu durum, kış aylarında yüksek faturalarla karşılaşan tüketicileri rahatsız ediyor.

YENİ POSTA – BRÜKSEL

FOTO: AA