Almanya’nın ilk Türkçe radyosuydu: “Cosmo Türkçe” şimdi de göçün çocuklarına sesleniyor

WDR bünyesinde 1964 yılında yayın hayatına başlayan ve ülkedeki ilk Türkçe yayın olma özelliği taşıyan “Köln Radyosu” ocak ayından bu yana “Cosmo Türkçe” olarak internet üzerinden podcast olarak yayınlanıyor. İlk kuşakla başlayan serüvende Cosmo Türkçe şimdi de göçün çocuklarına sesleniyor.

Yeni Posta gazetesinin YouTube kanalında Avrupa Gündemi’ne konuk olan Cosmo Türkçe Sorumlu Editörü Tuncay Özdamar, Batı Alman Radyo ve Televizyon Kurumu’nun (WDR) iki yıl önce bir dijitalleşme süreci başlattığını ve tüm ana dil yayınlarının podcast formatında yayınlanması kararı alındığını belirterek, Köln Radyosu’nun da bu karar çerçevesinde Cosmo Türkçe ’ye dönüştürüldüğünü belirtti.

Özdamar, yeni podcast yayınlarına ilişkin yaptığı açıklamada, sadece dijitalleşmeyle formatta dönüşüm yaşamadıklarını, aynı zamanda göç sürecinde içerikte de dönüm noktaları olduğunu kaydetti.

Başlarda misafir işçileri Türkiye ile ilgili konularda bilgilendirme konusunda köprü rolü olan Köln Radyosu’nun 70’li ve 80’li yıllarda aile birleşimi ile birlikte Türk dinleyiciyi Almanya hakkında da bilgilendirmeye başladıklarını ve kesikn dönüşümün ise 90’lı yıllarda gerçekleştiğini dile getirdi. Şimdi ise Cosmo Türkçe adı altında podcast formatına geçişle birlikte, konular ağırlıklı olarak ele alınmaya başlandı.

“Köln Radyosu’nda her gün 3-4 konumuz olurdu, ama artık her bölümde tek bir konumuz var. Bu konuyu biz derinlemesine ve farklı perspektiflerden, farklı boyutlarıyla ele alıyoruz. Dijital çağa ayak uydurmak zorundayız. Cosmo Türkçe ile daha geniş ve daha genç kitlelere ulaşmak istiyoruz“ diyen  Özdamar, internetin yanı sıra Köln Radyosu dinleyicilerinin alışık olduğu radyo frekansından da her gün yerel saatle 20.00’da Cosmo Türkçe podcast bölümlerinin yayınlandığını bildirdi.

Türkçe radyoculukta kapıyı Almanya’da aralayan Köln Radyosu’nun bugün Cosmo Türkçe ile Avrupa’da ya da Türkiye’de yaşayan ve Türkçe konuşan insanları doğrudan ilgilendiren konuları derinlemesine ele aldığına işaret eden Tuncay Özdamar, Avrupa’nın birçok noktasında Türkçe yayın yapan yerel radyoların sayısının artmasının ise hem anadil açısından hem de Türkçe habercilik açısından büyük değer taşıdığına da vurgu yaptı.

“DİNLEYİCİ SAYIMIZ İKİ KAT ARTTI”

Cosmo Türkçe Sorumlu Editörü Tuncay Özdamar’ın konuyla ilgili aktardıklarından öne çıkanlar şöyle:

“Köln Radyosu Almanya’da 1964 yılından beri yayın yapıyor. Göç sürecine eşlik etti, buradaki insanlarla Türkiye arasında bağlantı kurdu, onlara bir nevi vatan oldu. Bizim de kimliğimizin parçası haline geldi. Burada çalışan gazeteciler olarak bağlı olduğumuz kurumumuz WDR‘in başlattığı dijitalleşme süreci ile podcast yayınlarına döndük. Ocak ayına baktığımızda ve geçen senenin ocak ayıyla kıyasladığımızda dinleyici sayımızı ikiye katladık diyebiliriz. Podcast formatına bizim insanımız pek alışık değil ve yeni bir medya organı sayılır aslında. Geleceğin bu tür platformlarda olduğunu gördüğümüz için biz de çağa ayak uydurarak podcast alanına girmiş olduk.

“AMAÇ TÜRKİYE’DEN HABER ALMAYI KOLAYLAŞTIRMAKTI”

Köln Radyosu’nun ilk baştaki amacı, 1960’lı yıllarda buraya gelen misafir işçileri buraya entegre etmek ve Türkiye’den haber almalarını sağlamaktı.

TRT ile yapılan anlaşmalar vardı. Oradan gelen spikerler, redaktörler vardı. Buradan Türkiye’ye gidenler vardı. Dolayısıyla Almanya buraya gelen Türklerin haber alma ve bilgilenme ihtiyacını karşılamak için o zamanlar Köln Radyosu’nu kurdu.

“BUGÜN KÖLN’DEN KÜRTÇE DE OLMAK ÜZERE 4 DİLDE YAYIN YAPILIYOR”

Bunun başka dillerde de örnekleri var. WDR 14 farklı dilde yayını Berlin’deki rbb ile birlikte sunuyor.  Şu anda Köln’den dört yayın yapılıyor. Kürtçe yayını da Türkçe Servisi’nin himayesi altında yapılıyor. Bu dillerin içindeki en köklü yayın İtalyanca yayınlar. 1990’lardan sonra dönüşüm başladı diyebiliriz. Önceleri Türkiye ile ilgili bilgilenme açısından köprü görevi görüyordu.

“İÇERİKTE DÖNÜŞÜM AİLE BİRLEŞİMİ İLE BAŞLADI”

Hatta içerikte dönüşüm 70’ler ve  80’lerde başladı diyebiliriz, aile birleşimi ile gelenlerle Köln Radyosu’nun yönü de değişmeye başladı. Bu sefer Almanya’daki hayatla ilgili daha çok bilgi vermeye başladı. Sosyal danışmanımız Fuat Bultan yıllarca bu konuda dinleyicilerin çuvallarla gelen sorularını cevapladı. Hatta bize korona döneminde bile mektuplar göndermeye başladı dinleyicilerimiz.

SEZEN AKSU – CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN GERGİNLİĞİ

Şu anki Köln Radyosu 90’larda Avrupa’ya Türkçe radyo ve televizyonların gelmesi ile yeniden dönüşüm geçirdi.

Şimdiki Cosmo Türkçe insanların Almanya’daki hayatlarını kolaylaştıracak, onlara ışık tutacak yayınlar yapıyor. Türkiye konularına da yayınlarımızda yer veriyoruz. Politika, toplumsal konular veya pop kültürü konusu da olabilir. Sezen Aksu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkındaki bölümümüz çok büyük ilgi gördü. Güçlendirilmiş parlamenter sistemini konu aldık.

Verdiğimiz haberlerin güvenilir olması gerekiyor. Köln Radyosu’nun yeni formatı Cosmo Türkçe işte  ciddi, bağımsız ve güvenilir gazetecilik anlayışı ile yayın yapan  bir organ.

“SON KUŞAK TÜRKÇE ÖĞRENMEK VE FARKLI PERSPEKTİFTEN HABER ALMAK İÇİN BİZİ DİNLİYOR”

Aktivitelerimiz daha çok sosyal mecrada oluyor. Birinci neslin sosyal medyayı kullanmadığını biliyoruz Gençler, öğrenciler Türkçeyi daha iyi öğrenmek için bizi dinliyor, Türkiye ile ilgili konuları Cosmo Türkçe nasıl veriyor diye dinliyor. Türkçeleri zayıf da olsa konulara bakış açısını merak ederek bizi dinliyor. Kaçıncı kuşak olursak olalım Türkiye bağlantımız olacak. Yabancı dil yayınlar arasında haberleri baştan sona dek dinleyenlerin oranı bizde daha yüksek. Her bölümde 20-25 dakika boyunca konuyu farklı bakış açılarından enine boyuna işliyoruz, uzman görüşlerine başvuruyoruz, sokaktaki vatandaşa soruyoruz. Konuları derinlemesine işliyoruz.

Avrupa’daki Türkçe yerel radyolarını bizi tamamlayan medya kurumları olarak görüyoruz. Kulvarlarımız farklı. Saygı duyuyoruz.

Öte yandan Cosmo Türkçe’de yayınladığımız podcast bölümlerinin yanı sıra bu programları akşam radyodan da yayınlamaya devam ediyoruz. Konuları daha derinlemesine girme ve gün ışığına çıkaran bir podcast yayınları var ve her gün saat 20’de radyo yayını olarak yayınlanmaya devam ediyor.

Dinleyicilerimiz hayatlarını en çok ilgilendiren konuları merak ediyor. Korona dönemimde Facebook takipçimiz 3 katına yükseldi. Canlı yayınlara büyük ilgi oldu. İnsanlar bilgi istiyorlar. Kira, konut üzerine konular, anadil Türkçe konuları büyük ilgi gördü. Elbette pandemi gibi güncel konular ve Rusya Ukrayna savaşı da doğal olarak ilgi görüyor.”

Öte yandan Cosmo Türkçe’de podcast bölümleri hafta arası her gün saat 16’da yayınlanıyor. Cosmo Türkçe’nin internet sayfasından ve Spotify, Apple, ITunes gibi kanallardan dinlemek mümkün.

IŞIN ERTÜRK – KÖLN