Fransa’nın Cezayir ile ateşkes anlaşmasının 60’ıncı yılı: Emmanuel Macron’dan etkinlik
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesi ile Cezayir arasında 19 Mart 1962’de imzalanan Evian Barış Antlaşması’nın 60’ıncı yılı dolayısıyla Elysee Sarayı’nda etkinlik düzenledi.
Etkinliğe ülkesinin bağımsızlığından yana olan Cezayirliler, Cezayir Bağımsızlık Savaşı sırasında Fransa’nın yanında yer alan Cezayirliler (Harki) ve çok sayıda Fransız yetkili katıldı. Macron, burada yaptığı konuşmada, bu günün savaşın sona erdiğini ve barışın başlangıcı olduğunu göstermediğini belirtti.
Cezayir’de Fransız sömürgeciliğine karşı başlatılan mücadeleye destek veren Maurice Audin isimli işgal karşıtının, 1957’de Fransız ordusu tarafından tutuklanıp öldürülmesinde sorumluluğu Fransa adına 2018’de kabul ettiğini hatırlatan Macron, Cezayir Bağımsızlık Savaşı’na ilişkin bugüne kadar yaptıklarını anlattı.
Macron, tarihçi Benjamin Stora’nın Cezayir Bağımsızlık Savaşı’na ilişkin çalışmalarını sürdüreceğini söyledi.
“Eylemlerimin sorumluluğumu üstleniyorum. Uzattığım elin sorumluluğunu üstleniyorum. Cezayir’in bu yola gireceği gün gelecek. Halk ve Cezayirli yöneticiler için şüphesiz daha zor” diyen Macron, söylediklerinin bugünkü Cezayir ile ilgisinin bulunmadığını, bu tarihin iki ülkenin ortak tarihi olduğunu vurguladı. Macron, tarih çalışmalarının olguların manipüle edilmesini engellemesi nedeniyle önemli olduğunu dile getirdi.
Rusya-Ukrayna savaşından örnek veren Macron, “Rusya, ideolojik temelde ülkesinin ve bölgesinin tarihini tahrif etmeye karar verdi” dedi. Cezayir, Fransa’nın 1830’lara uzanan işgaline karşı 1 Kasım 1954’te bağımsızlık mücadelesine başladı.
Yaklaşık 8 yıl süren bu mücadelede 1,5 milyon Cezayirli hayatını kaybetti, milyonlarca insan yerinden oldu. Yaşanan büyük acılar Fransa’nın Afrika’dan çekilirken bıraktığı “kara leke” olarak tarihe yazıldı.
Fransız tarihçi Benjamin Stora, Paris’in sömürge dönemiyle yüzleşmesine ve “iki halk arasında uzlaşıyı” sağlamaya yönelik Macron’a Ocak 2021’de rapor sunmuştu.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, dün yaptığı açıklamada, Fransa’nın sömürge suçlarının unutulmayacağını belirterek, arşivleri geri alma hakkından ve kayıpların akıbetini ortaya çıkarma çabasından vazgeçmeyeceklerini söylemişti.
YENİ POSTA – PARİS
FOTO: AA