Bahattin Gemici: Avrupa’da Türkçeyi yaşatmanın bir formülü var

Almanya’nın Herten kentinde çalışmalarını sürdüren şair, yazar ve eğitimci Bahattin Gemici, Türkçeyi yaşatmanın formülünü açıkladı.

Bahattin Gemici “Yurtdışında anadilimizi ve ulusal kültürümüzü yaşatmak için Türk toplumunun bireyleri, kurumları ve temsilcileri planlı, programlı ve uzun vadeli bir çalışma yürütmelidir. Almanya’da yıllardır veli ve öğretmen derneklerinde, hafta sonu seminerlerinde ele alınan ve benimsenen önerilerimiz mevcut” dedi.

GÖÇMEN ÖRGÜTLERİ BİR ARAYA GELMELİ

Eğitimci-yazar Bahattin Gemici “Türkçe formülünü” kamuoyunun ilgisine sunduklarına işaret ederek, ayrıntıları şöyle sıraladı:

1- Her eyaletteki göçmen örgütleri bir araya gelmeli, Türkçe konusunu ele almalı, konuları derinlemesine incelemek için yatılı hafta sonu seminerleri düzenlemelidir. Eyaletler düzeyinde yapılan çalışmalar federal düzeyde birleştirilerek koordineli bir çalışma yürütülmelidir.

EYALET HÜKÜMETİNE BASKI

2- “Alman Anayasası’na göre bu ülkede yaşayan insanların anadilini konuşma ve öğrenme hakkı vardır. Bunun için STK’lar eyalet hükümetlerine baskı yapmalı, hukuki yollara başvurmalı, gerekirse anayasa mahkemesine gitmelidir. Türkçe bu toplumun bir dilidir. İtalyanca, İspanyolca, İngilizce, Fransızca gibi Türkçe dersleri de yabancı dil statüsünde müfredata alınmalı, zorunlu ders olarak okutulmalıdır. Almanya’nın en az beş eyaletinin üniversitelerinde Türkçe öğretmenleri yetiştiren kürsüler açılmalıdır.” Heidelberg Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Havva Engin.)

TÜRKÇENİN YERİ OKULLARDIR! DERNEKLER DEĞİL

3- Türkçe dersi, devletin himayesi ve gözetiminde, pedagojik formasyona sahip öğretmenler tarafından okullarda verilir, verilmelidir. Çocuklarımız ancak bu şekilde anadillerini iyi öğrenirler. Türkçenin, birtakım derneklerde yapılması eğitsel, toplumsal ve dilbilimi açısından kesinlikle yanlıştır. Türkçe dersine katılımı artırmak, kayıt yaptırmak hepimizin görevidir.

DEVLET DESTEĞİ

4- Devletimiz, eğitim alanında çalışmalar yapan öğretmen ve veli derneklerini her yönden desteklemeli, atacakları her adımda onlarla işbirliği yapmalıdır.

5- Öğretmen ve veli temsilcilerinin, bilim adamlarının, Alman ve Türk tarafının üst düzey yetkililerinin katılacağı eğitim kurultayları, paneller, sempozyumlar, açıkoturumlar düzenlenmeli; Türkiye’deki üniversitelerin, sivil toplum kuruluşlarının desteği alınmalıdır.

ANA BABA EĞİTİMİ

6- Ana-baba eğitimi üzerinde önemle durulmalı, bu alanda projeler geliştirilmelidir. Türkçenin önemini, sorunlarımızı, istemlerimizi içeren bildiriler, afişler, Almanya’daki okul sistemi ve meslek eğitimi hakkında aydınlatıcı Türkçe broşürler hazırlanmalıdır.

MEDYA AĞIRLIKLI YER VERMELİ

7- Başta TRT olmak üzere tüm basın-yayın organları yurttaşlarımızı, anadilimiz Türkçe ve çocuklarımızın eğitimi konusunda duyarlı hale getirmeye çalışmalı, duyurular ve kamu spotları hazırlamalıdır.

KÜLTÜREL ETKİNLİKLER

8- Yurtdışında yaşayan Türk toplumunun ulus ve dil bilincinin güçlendirilmesi için sanatçıların, yazarların, sporcuların ve bilim insanlarının katılacağı kültürel etkinlikler düzenlenmelidir.

MİLLİ BAYRAMLARDA GÜNDEME GETİRİLMELİ

9- 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 30 Ağustos Zafer Bayramı öğretmenlerimiz ve velilerimizle birlikte yığınsal olarak kutlanmalı, buralarda anadili konusu gündeme getirilerek istemlerimiz kamuoyuna duyurulmalıdır.

ALMAN TARAFININ DESTEĞİ

10- Alman kurumlarıyla (siyasi partiler, öğretmen sendikaları, üniversiteler, kiliseler) politikacı, yazar, bilim ve sanat insanlarıyla ilişkiye geçilmeli, destekleri alınmalıdır.

HAKSIZLIKLARA DERHAL VE BİRLİKTE TEPKİ 

11- Alman okul sistemi içinde çocuklarımıza yapılan haksızlıklara anında ve üst düzeyde tepki gösterilmeli, bu konuda Türk öğretmen ve veli dernekleri birlikte hareket etmelidir. Almanca ders kitaplarında Türk düşmanlığını körükleyen metinlere yer verilmemesi için girişimlerde bulunulmalıdır.

ATATÜRK’ÜN ALMAN MÜFREDATINDA YER ALMASI

12- Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ve devrimlerimizin Almanya’da okutulan ders kitaplarında yer alması için çalışılmalıdır.

 TÜRKİYE’DEN BEKLENTİLER

1- Yurtdışındaki veli, öğretmen ve öğrenci temsilcileri ile eğitim bilimcilerinin katılacağı bir şura ile Avrupa’daki Türk göçmen azınlıklar için geçerli olacak bir “Kültür ve Eğitim Programı” geliştirilmeli ve uygulamaya konmalıdır.

ALMAN MAKAMLARIYLA İŞBİRLİĞİ

2- Şans eşitliğini engelleyen sorun ve uygulamaların çözümü için Alman makamlarıyla bilimsel düzeyde işbirliği yapılmalıdır. Bu konuda hazırlanacak model uygulamalar, maddi ve personel olarak desteklenmelidir.

CAMİLERDE HUTBELERDE YER VERİLMELİ

3- Eğitim ve öğretim sorunları ana-babalardan ayrı düşünülemez. Sorunların ardında yatan nedenlerden biri de Türk ana-babaların eğitim ve öğretim konusundaki bilgi eksikliğidir. Öğretmenlerimiz, konsolosluklarımız eğitim, din ve çalışma ataşeliklerimiz aileleri anadili konusunda daha duyarlı hale getirmek için çalışmalıdır. Camilerde verilen hutbelerde Türkçemizin önemi vurgulanmalıdır.

ÖĞRETMENLERİN ÖZLÜK HAKLARINA SAHİP ÇIKILMALI

4- “Bakanlık öğretmeni”, “yerel makam öğretmeni” ayrımı yapmadan tüm öğretmenlerin mesleki ve özlük haklarına sahip çıkılmalıdır. Almanya’da görev yapan ve mahalli makamlarca atanmış olan Türk öğretmenlerin Alman öğretmenleriyle eşitliği sağlanmalıdır.

TÜRKÇE DERSLERİ ALMAN DEVLETİNİN SORUMLULUĞUNDA OLMALI

5- Anadili dersleri Türk hükümetinin değil, vergimizi ödediğimiz Alman Devleti’nin yetki ve sorumluluk alanı içinde olmalı, maliyeti Alman Devleti tarafından karşılanmalıdır. Türkçe öğretmeni gereksinimi Duisburg-Essen Üniversitesi’ndeki Türkçe Öğretmenliği Bölümü’nden karşılanmalı, bu bölümden mezun olanlar öncelikli olarak Türkçe dersi vermelidir. Ancak burada yetişen öğretmenlerin gereksinimi karşılamaması durumunda, Türkiye devlet yetkililerce işbirliği yapılarak Türkiye’den öğretmen getirilmelidir.

DİPLOMA DENKLEŞTİRMEDE DİKKATE ALINMALI

6- Diploma denkleştirmelerinde anadili dersine katılım dikkate alınmalıdır. Başarılı öğrencilerimiz burs verilerek desteklenmeli ve ödüllendirilmelidir. Konsolosluklarımız, anadili derslerine katılan öğrencilerin pasaport işlemlerinden ücret almaktan vazgeçmelidir.

ATATÜRK DEVRİMLERİ SEMİNERLERİ

7- Çocuklarımızın ve gençlerimizin Türkiye ile bağlarını güçlendirmek amacıyla öğrenci değişimi desteklenmelidir. Almanya’dan Türkiye’ye gidecek üniversiteli gençlere, “Türkiye Cumhuriyeti Tarihi”, “Atatürk ve Devrimleri” konulu seminerler verilmelidir.

BAHATTİN GEMİCİ HAKKINDA 

Bahattin Gemici, 1954’te Ankara / Nallıhan’da doğdu. Hasanoğlan Atatürk İlköğretmen Okulu’nu bitirdi. Ilgaz ve Kurşunlu’da iki yıl öğretmen olarak çalıştıktan sonra Gazi Eğitim Enstitüsü Almanca Bölümü’ne devam etti. 1976’da turist olarak geldiği Stuttgart’ta çeşitli işlerde çalıştı. 1977’den itibaren Kuzey Ren-Vestfalya Eyaleti’nin Herten kentinde 36 yıl öğretmenlik yaptıktan sonra emekliye ayrıldı.

Dil Derneği ve Alman Yazarlar Birliği üyesi olan Gemici, Federal Almanya’da yaşayan Türk toplumunun eşit haklara kavuşması için verilen mücadeleye katıldı. Çok sayıda derneğin kurulmasında ve yönetiminde görev aldı. Irkçılığa ve yabancı düşmanlığına karşı çalışmalar yaptı. Yerel seçim hakkı için kampanyalar düzenledi. Almanya’da Türkçeyi yaşatmak için çalışmalarını sürdürüyor.

KİTAPLARI:

Yarım Bırakma Türkünü (şiir), İlkokullar İçin Şiirler, Sing’ weiter dein Lied (şiir), schweigend… aufschreiend… (şiir), Esinti (şiir), Un-heimisch fremd (şiir), Şimdi vaktidir (şiir), Almanya Öyküleri, Gözden Irak (öykü), Önce Eğitim (araştırma), Gözden Irak (öykü), Der unbekannte Nachbar (öykü), Stefans Zuckerfest und Alis Weihnachten (öykü)

ÖDÜLLER:

Georg-Tappert-Ödülü (1983), Herten kenti ödülü (1985), 1989 ve 1992 yıllarında Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Kültür Bakanlığı Edebiyat Bursu, 1996 yılında Köln Halk Yüksek Okulu VHS’nin düzenlediği şiir yarışmasında birincilik ödülü, TRT-INT Ödülü (2003), Türkiye’nin Sesi Radyosu Öykü Ödülü (2006)

YENİ POSTA – HERTEN

Kaynak: Çocuğunuzun Başarısı Sizin Elinizde, Bahattin Gemici, Ürün Yayınları, Ankara, 2021