Macaristan ve AB karşı karşıya: Bu “Putin vakası” büyür mü?

Budapeşte, Avrupa Komisyonu’nun Rusya’ya yönelik yaptırımları sertleştirme planına destek vermemekten yana.

Son seçimden yeniden başarıyla çıkan Başbakan Viktor Orbán, çarşamba günü Rus petrol ve doğalgazına yönelik ithalat kısıtlamalarının kendisi için kırmızı çizgi olduğunu açıkladı. Kısa bir süre önce Komisyon Başkanı von der Leyen, Macaristan’a karşı hukukun üstünlüğü mekanizmasının devreye sokulacağını duyurmuştu. Bu ihtilafın sonu nereye varacak?

NRC HANDELSBLAD (Hollanda)

DEMOKRASİLERİ BU TÜR YURTSEVERLİKTEN KORUMALI

NRC Handelsblad, hukukun üstünlüğü mekanizmasının uygulanmaya başlamasını gecikmiş, ancak memnuniyet verici bir adım olarak görüyor:

“Akıllıca ama tam da Orbán dört yıllığına yeniden seçildikten sonra gelen geç kalınmış bir hamle. … Orbán’a göre kazanan ‘yurtseverlik’ oldu. ‘Avrupa’ya mesajımız şu: Biz geçmiş değil, geleceğiz.’ Şimdi Avrupa Komisyonu’nun ve tüm üye devletlerin görevi, bu geleceğin Avrupa değerlerinin ve liberal demokratik ilkelerin önünde daha fazla engel olmasını önlemek.”

EFIMERIDA TON SYNTAKTON (Yunanistan)

BRÜKSEL İLE ÇATIŞMAK ORBAN’I HEP GÜÇLENDİRDİ

Efimerida ton Syntakton, hukukun üstünlüğü mekanizmasını başarı ümidi belirsiz, uzun bir süreç olarak görüyor:

“Komisyon, süreci resmen başlatırsa, Budapeşte ile uzun sürecek bir ihtilaf dönemine girilecek. Sonrasında AB Konseyi, yani üye devletler, bir karar vermek üzere çağrılacak ve Avrupa Komisyonu’nun önerisi için Avrupa nüfusunun yüzde 65’ini temsil eden AB ülkelerinin en az yüzde 55’inin kabul oyu verdiği bir ‘nitelikli çoğunluğa’ ihtiyaç olacak. Ne olacağını göreceğiz. Buradaki -neredeyse varoluşsal- soru, AB’nin Orbán gibi sağcı popülistleri bu yolla nihayet alt edip edemeyeceği. Çünkü bu tür çatışmalar onu hep daha da güçlendirdi.”

SPOTMEDIA (Romanya)

MACARLAR HUXİT’İ DESTEKLEMEZ

Spotmedia, Macaristan’ı AB’den çıkarma tehdidinde bulunursa Orbán’ın artık halkın desteğini alamayacağına inanıyor:

“Orbán AB’nin kararını, AB liderlerinin istediğinden farklı yönde oy kullandığı için Macaristan’ın cezalandırıldığına dair bir anlatıya dönüştürecek. Ancak, tüm riski alıp Macarların desteklemeyeceği bir Avrupa Birliği’nden çıkış provokasyonunda bulunması o kadar kolay olmayacak. Orbán, Macarların Rusya’dan geliyor olsa bile ucuz doğalgazı memnuniyetle karşıladığını, ama hiçbir ekonomik avantaj sağlamayacak olan bir Huxit ihtimaline pek de rıza göstermeyeceğini biliyor.”

MAGYAR HÍRLAP (Macaristan)

AVRUPA DURUMU KABULLENMELİ

Ekonomist Károly Lóránt, hükümete yakın Magyar Hírlap’ta Avrupa’nın Orbán’ı kabul etmekten başka bir seçeneği kalmadığını söylüyor:

“Batı basını dahi üçte iki çoğunlukla gelen zaferin büyük bir güç tazeleme anlamına geldiğini kabul ediyor. Financial Times’da yayınlanan bir makalede şöyle deniyor: ‘Bu sarsıcı zafer, AB’nin yeni bir statükoyu kabul etmesini sağlayacak: Evet, AB’de otoriter üye devletler var.’ Bu ifadeyi, Brüksel’in AB’de Avrupa’nın kültürel köklerinin yanı sıra kültürel ve ulusal çeşitlilikleri de koruyan üye devletlerin varlığını kabullenmesi gerektiği şekilde değiştireceğiz.”

PHILELEFTHEROS (Kıbrıs)

TEHLİKELİ BİR POPÜLİZM DALGASI

Phileleftheros, Macaristan seçim sonuçlarından yola çıkarak tehlikeli bir uluslararası eğilime dikkat çekiyor:

“Seçmenler, en azından oy vermeye hâlâ devam edenler, Orbán, Trump ya da Bolsonaro’nunki gibi ideolojilere meylediyorlar. İnsanların yaşam koşulları ne kadar zorlaşırsa, Macar liderin eşcinsellere, göçmenlere veya basın özgürlüğüne karşı dile getirdiği eğilimler ve inançlar da o kadar güçleniyor. Böyle rahat bir zafer kazanmasının nedeni bu. … Bugünlerde Avrupalıların gözü, popülizme karşı halen bir direnç olup olmadığını görmek için Fransa’daki seçimlerde.”

HOSPODÁŘSKÉ NOVINY (Çekya) 

ORBAN’DAN HUXİT TEHDİDİ GELEBİLİR

Hospodářské noviny, Macaristan Başbakanı’nın giderek daha fazla izole olduğunu düşünüyor:

“Orbán’ın ezici seçim zaferi AB üyesi ülkelerin, aralarında en azından bir süre daha demokrasiden çok, otokrasiye yakın bir üye ülkenin olacağı konusundaki farkındalığını arttırdı. AB’nin zengin bölgelerindeki seçmenlere, müşterek kurallara ve değerlere saygı duymayan bir lidere neden para gönderdiğimizi açıklamak güç. … Esas soru, Orbán’ın nasıl davranacağı olacak. İhtimallerden biri, ülkesini en azından söylem düzeyinde AB’den çıkmak üzere hazırlamaya başlaması. Brüksel’i Huxit ile tehdit edecek. Fakat sorun şu ki, doğudaki müttefikleri Rusya ve Çin’in ona ucuz yakıt dışında sunabileceği pek bir şey yok.”

IRISH EXAMINER (İrlanda)

PARA MUSLUĞUNU ARTIK GERÇEKTEN KAPATIN

Tarihçi Timothy Garton Ash, Irish Examiner’da Brüksel’in Budapeşte’ye karşı sert olması gerektiğini öne sürüyor:

“AB, otoriter bir üye devlete sahip olduğunu kabullenmek istemiyorsa, uzun süredir Orbán’ın gücünün ana kaynaklarından biri olan AB fonlarının akışını artık zorlu şartlara bağlamalı. Bu, kriz yönetimi için verilen hibelerin ve kredilerin pandemi sonrası dönemde kesilmesi gerektiği anlamına geliyor. Zira AB fonlarının yolsuzluk yapılarak amacı dışında kullanılmasına dayanan bir rejim, şeffaflık sağlayamaz. Bu aynı zamanda, AB hukukun üstünlüğü mekanizmasının nihayet etkinleştirilmesini ve AB bütçesinden gelen finansmanın önemli bir bölümünün engellenmesini de sağlar.”

YENİ POSTA – BRÜKSEL / SOFYA

FOTO: AA

KAYNAK: https://www.eurotopics.net/tr/279447/macaristan-ve-ab-karsi-karsiya