“Heimatweh” seyirci ile buluşuyor: Yüz yıllık yaraya sinematik bakış

Almanya’nın önde gelen sinema salonlarından Schauburg’da, yönetmen Gülsel Özkan’ın son filmi Heimatweh (Memleket Hasreti) seyirciyle buluşuyor. Tarihi travmaların bugüne uzanan izlerini sorgulayan yapım, 30 Ağustos 2025’te saat 15’de ve 2 Eylül 2025’te saat 19’da gösterilecek. Her iki tarihte de yönetmen Özkan bizzat salonda bulunarak izleyicilerle söyleşi gerçekleştirecek.

2023 yapımı, 85 dakikalık belgesel film izleyiciyi, 20. yüzyılın en sarsıcı nüfus hareketlerinden biriyle yüzleştiriyor: Yunanistan ve Türkiye arasındaki nüfus mübadelesi.

Bir asır önce, dini kimlikler üzerinden şekillenen ulus-devlet ideolojilerinin ürünü olarak, iki milyondan fazla insan yerinden edildi. Anadolu’dan Yunanistan’a göç etmek zorunda bırakılan Rumlar, Yunanistan’dan ayrılmak zorunda kalan Türkler… Geriye, nesiller boyu aktarılmış bir kayıp duygusu ve “bitmeyen bir Heimatweh” yani, dinmeyen bir memleket özlemi kaldı.

Yönetmen Gülsel Özkan, filmine yön veren bakış açısını şu sözlerle dile getiriyor:
“Normalde insanlar değil, eşyalar değiştirilir. Ama bundan yüz yıl önce ‘nüfus mübadelesi’ adı altında, iki milyondan fazla insan köklerinden koparıldı. Ulus-devlet fikri ve dini aidiyet, milyonların hayatını altüst eden bir çizgiye dönüştü. Bu zorunlu göçler yalnızca hayal edilemeyecek bir sefalet ve acı doğurmadı, aynı zamanda bugüne dek kapanmamış bir yara açtı. Her beş Yunanlıdan biri, her on beş Türk’ten biri bu zorunlu göçün torunu. Zamanın her şeyi iyileştirdiği söylenir, ama bu yaraları asla iyileştirmedi. Bu travma hâlâ iki ülkenin kimliğini ve ilişkilerini belirliyor.”

Marienstraße 16 76137 Karlsruhe adresindeki Schauburg Sinema-Tiyatrso salonlarında seyirci ile buluşacak olan Memleket Hasreti (Heimatweh), yalnızca geçmişin gölgelerine ışık tutan bir belgesel değil; aynı zamanda ulus, din ve kimlik kavramlarının insan hayatını nasıl şekillendirdiğini sorgulayan, izleyiciyi düşünsel bir yolculuğa davet eden bir sinema eseri.

IŞIN ERTÜRK – KARLSRUHE