Fransa’da genel seçimin ilk turu pazar günü yapılacak

Fransa’da ilk turu pazar günü yapılacak genel seçimlerde yaklaşık 48,7 milyon seçmen, Ulusal Meclis’te görev yapacak 577 milletvekilini belirlemek için sandık başına gidecek. Ancak yaklaşık her iki seçmenden birinin oy kullanmayacağı sanılıyor. 

Seçimde 6 bin 293 aday milletvekili olmak için yarışacak. İlk turda bir adayın salt çoğunluğu sağlayamadığı sandalyeler için ikinci tur yapılacak.

Seçimlerin 19 Haziran’da düzenlenecek ikinci turuna, yüzde 12,5 ve üzeri oy alan adaylar katılabilecek. Bu turda en fazla oyu alan aday milletvekili seçilecek.

İTTİFAKLAR SEÇİMİ

Geleneksel sağ ve sol partilerin etkisini kaybettiği bir dönemden geçen ülkede, bu yılki genel seçimlerde iki ittifak öne çıkıyor. Nisan ayındaki cumhurbaşkanı seçiminin ilk turunda 3’üncü olan aşırı solcu Fransa Boyun Eğmeyen Partili (LFI) Jean-Luc Melenchon’un girişimiyle, “tarihi bir adım” olarak nitelendirilen LFI, Yeşiller Partisi (EEVL), Sosyalist Partisi (PS) ve Komünist Partisi’ni (PCF) kapsayan “Sosyal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği” (Nupes) ittifakı kuruldu.

Nupes ittifakı, mecliste salt çoğunluğu (289 sandalye) alarak, Melenchon’un başbakan olarak atanmasını hedefliyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ise bu ihtimale sıcak bakmadığı gözleniyor.

Nupes ittifakının programında, asgari ücretin bin 500 avroya yükseltilmesi, oy kullanma yaşının 16’ya düşürülmesi, 2030’a kadar karbon gazı salınımının yüzde 65 azaltılması hedefleri bulunuyor.

Macron’un partisi Cumhuriyet Yürüyüşü (LREM) etrafında da Horizons (Ufuklar) ve Demokrasi Hareketi (MoDem) partilerinden oluşan “Birlikte” (Ensemble) adı verilen bir konfederasyon oluşturuldu.

MACRON POLİTİKALARI İÇİN ÖNEMLİ SEÇİM

İkinci kez cumhurbaşkanı seçilen Macron’un vaatlerini yerine getirebilmesi için, genel seçimlerde mecliste salt çoğunluğu sağlayabilmesi ve hükümeti kurabilmesi büyük önem taşıyor. Ensemble ittifakı, Macron’un bu hedefe ulaşabilmesi açısından önem taşıyor.  Bazı uzmanlar, genel seçimi iki turlu cumhurbaşkanlığı seçimlerinin üçüncü turu olarak da değerlendiriyor.

Macron’un liderliğindeki ittifakın milletvekili genel seçimlerinde çoğunluğu sağlayıp sağlayamayacağı tartışılırken, son günlerdeki kamuoyu yoklamalarını değerlendiren Fransız basını, ittifakın mecliste çoğunluğu elde edemeyebileceğini yazıyor. Ipsos-Sopra Steria şirketlerinin 6-7 Haziran’da yaptığı seçim anketine göre, genel seçimlerde Ensemble ittifakı, mecliste 260 ila 300 milletvekili elde edecek.

Nupes’ün 175 ila 215 sandalye, merkez sağdaki Cumhuriyetçiler Partisi (LR), Bağımsızlar ve Demokratlar Birliği (UDI) dahil çeşitli sağ partilerin toplam 35 ila 55 sandalye alması öngörülüyor.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci turda Macron’un rakibi olan aşırı sağcı Marine Le Pen’in de aday olduğu genel seçimlerde, Le Pen’in partisi Ulusal Birlik’in (RN) 20 ila 50 milletvekili çıkaracağı tahmininde bulunuyor.

Anketler, seçmenlerin yüzde 54’ünün sandığa gitmeyeceğini de gösteriyor.

MUHALİF BAŞBAKAN ATANABİLİR

Yarı başkanlık sistemiyle yönetilen Fransa’da cumhurbaşkanı, istediği ismi başbakan seçebiliyor. Ancak Ensemble ittifakının mecliste salt çoğunluğu sağlayamaması ve muhalefetin çoğunluğa sahip olması durumunda, Cumhurbaşkanı Macron’un muhalefetin temsilcisini başbakan olarak atamaya karar vermesi halinde “kohabitasyon” olarak anılan “birlikte yaşama” dönemi başlatılmış olacak.

5. Cumhuriyet tarihinde 3 kez mecliste partisi salt çoğunluğu sağlayamayan eski Fransa cumhurbaşkanları, meclisin hükümete güvenoyunu vermesi için muhalefetten bir ismi başbakan olarak atamıştı.

“Kohabitasyon”un önüne geçmek adına 2000 yılında referandumla anayasada değişikliğe gidildi ve cumhurbaşkanlığı görev süresi 7 yıldan 5’e indirilerek, milletvekillerinkiyle eşitlendi.

GENEL SEÇİMDE BAŞARISIZ OLAN BAKANLAR İSTİFA EDECEK

Fransa Başbakanı Elisabeth Borne’un yanı sıra kabinedeki 14 bakanın aday olduğu genel seçimde, milletvekili seçilemeyen başbakan da dahil bakanların kabineden istifa edecekleri daha önceden belirtilmişti.

Seçimde aday olan diğer isimler arasında eski Fransa Eğitim Bakanı Jean-Michel Blanquer ve aşırı sağcı Eric Zemmour da bulunuyor.

Yurtdışı seçmenin halihazırda oy kullandığı, çoğunlukla Ensemble ve Nupes adaylarını ikinci tura taşıdığı seçimde, bu tablonun yurtiçi seçmenler için de geçerli olması muhtemel görülüyor.

YENİ POSTA – PARİS

FOTO: AA