Emeklilere çok önemli “eylül” uyarısı: Yoklama belgesi vermeyenin aylığı kesilecek
SGK 31 Mart 2022 günü yayımladığı talimatla yurtdışı borçlanma yoluyla emekli olan ve 6 aydan uzun süre yurtdışında yaşayanların yılda bir defa en geç eylül ayı sonuna kadar “Yoklama Belgesi” gönderme zorunluluğunu getirmişti. Konuyla ilgili vatandaşlara kurumdan “Belge gönderin!” şeklinde bir yazı gelmeyeceği hatırlatıldı.
Sosyal güvenlik alanında Türkiye’nin önde gelen uzmanlarından Hasan Karahaliloğlu ile koordineli çalışmalarını sürdüren Sosyal Güvenlik Uzmanı Zeliha Okan, konuya ilişkin detaylı bir açıklamayı Yeni Posta okurları için paylaştı.
Hasan Karahaliloğlu ile Yeni Posta gazetesinin de medya partnerliğiyle sürdürdüğü yurtdışı borçlanma ve emeklilik konusundaki girişimler çerçevesinde uyarıcı nitelikte bir bilgilendirme yazısı kaleme alan uzman Zelihan Okan’ın açıklamaları şöyle:
“Söz konusu belge göndermeyenlerin aylıklarının durdurulacağı ifade edilmiştir. Mağdur olmamanız açısından yasal süre içinde Yoklama Belgenizi hangi SGK İl Müdürlüğü aylığınızı bağlamış ise o il müdürlüğüne gönderiniz.
KİMLER YOKLAMA BELGESİ GÖNDERECEK?
Ülkemizden TL veya döviz üzerinden yurtdışı borçlanma yoluyla SSK (4-a), BAG-KUR (4-b) ve Emekli Sandığı (4-c) statüsünde emekli olanlar yurtdışında altı aydan uzun süre ikamet ediyor ise mutlaka Yoklama Belgesi vermek zorunda. Konuyla ilgili uygulamanın esasları SGK Kurumu tarafınca 30.03.2022 günü tüm taşra teşkilatına duyurusu yapılmıştı. Yoklama Belgesi göndermeyenleri tespite yönelik Yurtdışı Yoklama Programı da 25.03.2022 günü uygulamaya başlandı. Şayet 6 aydan uzun süre yurtdışında yaşıyor iseniz 3 ay geçmeden Yoklama Belgesini gönderiniz yoksa emekli aylığınız durdurulacak. 2022 yılının dokuz aylık süreç 31.09.2022 günü sona ermiş oluyor. Aylığı geç bağlananlar için istisna uygulama olsa da genel ilke bu şekilde uygulanacaktır.
HUKUKİ KAYNAK
Bilindiği üzere 22.05.1985 tarihli ve 3201 sayılı “Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun”a göre borçlanılan yurt dışı sürelerine göre bağlanan aylıklar, yurt dışında kısa süreli çalışmaya tabi işler hariç olmak üzere, yabancı ülke mevzuatına tabi çalışmaya, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almaya başlanılan tarihten itibaren kesilmekte.
Borçlandıkları yurt dışı süreleri dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların aylık alma şartlarının devam edip etmediği hususu, Emniyet Genel Müdürlüğünden her yıl alınmakta olan yurt dışına çıkış ve yurda giriş kayıtları dikkate alınarak Kurumca araştırılmakta.
Bu doğrultuda, SGK Kurumunca 3201 sayılı Kanuna göre borçlandıkları süreler dikkate alınarak malullük yaşlılık ve emekli aylığı bağlanıp altı aydan daha uzun süre yurt dışında bulunan sigortalılar, yurt dışında çalışıp çalışmadıklarını ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alıp almadıklarını, altı aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren üç ay içinde “3201 Sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi”ni SGK Kurumunun sizler adına aylık dosyanızın bulunduğu SGK İl veya Merkez Müdürlüğü’ne göndermek zorundasınız.
Konuyla ilintili kontrol mekanizmasına esas olan yurt dışı sürelerini borçlanmak suretiyle malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlanmış olanlardan altı aydan daha uzun süre yurt dışında bulunduğu tespit edilen aylık sahiplerinin ibraz edecekleri yoklama belgesinin geliş tarihinin işleneceği “Yurtdışı Yoklama” programı 25/03/2022 tarihinde işletime açıldı. Altı aydan daha uzun süre yurt dışında bulunanların Kuruma gönderecekleri belgelerin Kurum’a giriş tarihi gönderiliş şekline göre programa işlenecek. Yoklama belgeleri aylık dosyalarının bulunduğu üniteden farklı bir üniteye bizzat verilmesi veya gönderilmesi halinde, belgenin geliş tarihleri sehven alındığı ünite tarafından programa kaydedildikten sonra aylık dosyasının bulunduğu üniteye intikali sağlanacak.
SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK
Söz konusu uygulama içerisinde 3201 sayılı Kanuna göre borçlandıkları sürelere istinaden malullük, yaşlılık ve emekli aylığı almakta olanlarla bu sigortalılardan dolayı dul yetim aylığı almakta olan kişilere ait T.C. kimlik ve tahsis numaraları bulunmakta olup programa sadece malullük, yaşlılık ve emekli aylığı almakta olanların gönderdiği yoklama belgeleri kaydedilecek dul ve yetimlerin göndereceği belgeler ise kaydedilmeyecek.
Yoklama belgesi gönderenlerden söz konusu belgede yurt dışında çalıştıklarını veya ikamete dayalı sosyal yardım ya da sosyal sigorta ödeneği aldıklarını beyan edenler de programa kaydedilecek. 3201 sayılı Kanuna göre malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların altı aydan daha uzun süre ile yurt dışında bulunup bulunmadıklarını, Emniyet Genel Müdürlüğü ile yapılan protokolde belirtilen usul ve esaslar dahilinde her yıl alınacak kayıtlarla tespit etme imkanına sahip. Yıl içinde aylık bağlananların yoklama işlemleri, takip eden yıldan itibaren başlatılır
YOKLAMA BELGESİ VERMEYENİN DURUMU
Yoklama işlemleri sonucunda altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulundukları halde, yurtdışında çalışıp çalışmadıklarını ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alıp almadıklarını gösterir belgeleri, 3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi ile birlikte süresi içinde SGK Kurumuna vermediği tespit edilenlerin aylıkları, bildirim yapılmaksızın söz konusu belgelerin intikaline kadar yeni program sayesinde durdurulacak.
Özetle 2022 yılı dahil olmak üzere daha önce dövizle veya TL olarak borçlanmalar dahil olmak üzere yaşlılık ve maluliyet aylığına yurtdışı borçlanma yoluyla erişenler mutlaka Yoklama Belgesini aylık bağlayan SGK İl Müdürlüğü veya merkez müdürlüğüne göndermeli. Emekli Sandığı kapsamında emekli olanlar ise Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’na göndermek zorunda. Aksi durumda aylıkların durdurulma nedeni olarak sayılır. Form doldurur iken tahsis ve SSK numarasını bilmeseniz dahi TC kimlik numarasını doğru yazmanız yeterli olur. Tüm işlemler TC kimlik numarası üzerine kurgulu olduğu için önemli olan söz konusu numaranın doğru ve 11 hane olarak yazılmasıdır. Mavi Kart sahipleri mavi kart numarasını yazması yeterli. Vatandaşlık koşulu aranmadan borçlananlar göndermeli. Kişi tek taraflı Alman, Fransız bir başka ülke vatandaşlığına geçmiş olsa dahi bu belgeyi eylül ayı sonuna kadar göndermeli. Ayrıca birinci adresinizi Türkiye olarak değiştirseniz dahi 184 günden fazla yurtdışında yaşıyorsanız göndermek zorundasınız. POL NET sayesinde kaç gün yurtdışında bulunduğunuz rahatlıkla anlaşılmaktadır.”
YENİ POSTA – STUTTGART / ANKARA