Bundesbank’a yeni başkan aranıyor: Şahin mi, güvercin mi, baykuş mu?

İstifa eden Bundesbank Başkanı Jens Weidmann da katı para politikasından yana bir bankacı. Yani “şahin”lerden. Ya yeni gelecek başkan?

Federal Almanya Merkez Bankası Bundesbank’ın Başkanı Jens Weidmann, yıl sonu itibariyle görevinden istifa etti. Mayıs 2011’den beri Bundesbank Başkanı. 2027’ye kadar sürecek görev süresinin bitiminden çok önce istifa ediyor. 53 yaşında, kariyerinde yeni bir aşamaya başlayacak kadar genç. Önde gelen bir Alman ekonomi dergisi şaşırtıcı istifa için şöyle yazıyordu.

“Alman merkez bankacıları beklenmedik bir şekilde istifa etmeyi alışkanlık haline getirdi. İlk olarak, Bundesbank Başkanı Axel Weber ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) İcra Kurulu üyesi Jürgen Stark 2011’de, ardından AMB İcra Kurulu üyeleri Jörg Asmussen 2013’te ve Sabine Lautenschläger 2019’da istifa ettiler.”

Almanya, şimdi Bundesbank’ın yeni başkanını arıyor. Ancak yeni başkan para politikası açısından daha çok “şahin” veya “güvercin” mi olacak, bilinmiyor. AMB Başkanı Christine Lagarde ve Yönetim Konseyi’ndeki meslektaşları federal hükümetin Bundesbank’ın yeni başkanı ve dolayısıyla Yönetim Konseyi’ndeki Alman temsilcisi olarak kimi seçeceğini merak ediyorlar sanırım.

PARA POLİTİKASI AYRIMLARI

“Güvercinler” ve “şahinler”deki para politikası düşünce okulları arasındaki ayrımın ABD’den geldiği biliniyor. Tarihte ilk kez “şahin” kullanımı 19. Yüzyılda İngilizlere karşı savaş girilmesini savunan ABD Kongre üyelerini tanımlayan bir ifadeymiş. “Güvercin” ise savaş yerine diplomatik çözüm arayanlara takılan lakapmış. Siyasette kullanılan bu benzetmeler daha sonra finans sektörüne de girmiş.

Finans piyasasında sıkı para politikası savunanlara “şahin”, gevşek para politikasını savunanlara da “güvercin” deniliyor. “Şahinler”e göre enflasyonla mücadele için faiz oranları artırmalıdır. Sıkılaştırıcı maliye politikası ile faizler artırılır, harcamalar azalır, büyüme yavaşlar. 

“Güvercinler” ise enflasyonla mücadelede daha hoşgörülü. Faiz indirimi ile gevşek maliye politikası izlerler. Örneğin 1991-2004 arasında ABD’de Dallas’taki Federal Rezerv Başkanı olan Robert McTeser, sıkı bir şahinmiş. “Sadece şahinler merkez bankası cennetine ulaşır” diyormuş nedense.

“ŞAHİN” BANKACI WEIDMANN

İstifa eden Bundesbank Başkanı Jens Weidmann da katı para politikasından yana bir bankacı. Yani “şahin”lerden. 1968 doğumlu Jens Weidmann, Fransa’nın Aix-en-Provence kentinde, Paris’te ve Bonn’da ekonomi okumuş. Banque de France, Ruanda Merkez Bankası ile Uluslararası Para Fonu’nda çalışmış. AMB’nin uyguladığı gevşek para politikasına şiddetle karşı çıkan kanattan. Bu yüzden AMB eski Başkanı Draghi’nin ona “Mr. No” dediği söyleniyor.

Weirmann’a 2019’da AMB başkanlık süresi dolan Mario Draghi’nin halefi olabileceği gözüyle bakılıyordu. Ancak başkanlık yarışını Fransa eski Ekonomi Bakanı, IMF eski Direktörü Christine Lagarde kazanmıştı. Bundesbank başkanlarının kaderi bu galiba. Bir önceki başkan Axel Weber de 2011’de AMB Başkanlığı yarışını Mario Draghi’ye karşı kaybedince istifa etmiş, daha sonra İsviçreli UBS Bankası’na gitmişti.

Avrupa Merkez Bankası’nın Başkanı Christine Lagarde, iki geleneksel para politikası kampından birinde sınıflandırılmayı istemiyor. Güvercinler ya da şahinler arasında yer almak istemiyor. Haftalık Die Zeit gazetesine verdiği demeçte, “Ne güvercin ne de şahin. Onların yerine bir baykuş olurum. Baykuşları severim. Çok akıllı hayvanlardır” diyordu.

Aslında bu benzetmeyi Hindistan Merkez Bankası eski başkanlarından Raghuram Rajan gündeme getirmiş, “Biz ne güvercin ne de şahiniz. Biz baykuşuz” demiş.

Bakalım Bundesbank’ın yeni başkanı da hangi kuş olacak…

HALİT ÇELİKBUDAK – FRANKFURT

FOTO: Klaus-Dietmar Gabbert / commons.wikimedia.org

KAYNAK: facebook.com/halit.celikbudak