BM’nin çöküşü, Almanya’nın sorumluluğu: Hans von Sponeck’ten çarpıcı eleştiriler

Almanya’nın eleştirel haber-analiz portalı NachDenkSeiten, eski BM diplomatlarından ve BM Genel Sekreter Yardımcısı unvanını taşımış Hans-Christof von Sponeck ile çarpıcı bir söyleşi gerçekleştirdi. Röportajı kaleme alan, Ortadoğu üzerine uzun yıllardır çalışan gazeteci ve siyaset bilimci Karin Leukefeld, Gazze’deki savaşın insani boyutlarını, Almanya ve Avrupa’nın tutumunu, Birleşmiş Milletler’in işlevselliğini ve küresel siyasetin sorumluluklarını von Sponeck’e sordu.

“GAZZE 21. YÜZYILIN EN BÜYÜK ULUSLARARASI HUKUK İHLALİ”

Von Sponeck, Gazze’den gelen görüntüleri “çağın en büyük insanlık dramı” olarak tanımlıyor ve uluslararası toplumun suskunluğunu sert sözlerle eleştiriyor:

“İsrail hükümeti, en fazla acı çekmiş bir halkın temsilcisi olarak, bugün çağımızın en büyük katliamının faili konumuna gelmiştir. BM üyesi devletlerin bu vahşeti durdurma yönünde ahlaki sorumluluklarını yerine getirmemesi, anlaşılır gibi değil.”

KİŞİSEL TANIKLIK: BİR GENÇ KIZIN HİKÂYESİ

Von Sponeck, 2009’da tanıştığı Gazzeli 15 yaşındaki Sanaa Shabayeck’in hikâyesini aktarıyor. Çocuk yaşta kardeşlerine bakmak zorunda kalan, babası hapiste olan Sanaa’nın resim yeteneği, UNRWA öğretmenlerinin desteğiyle yeşermişti. Avrupa’daki öğrencilerin dayanışmasıyla ona malzeme ve bir tablet ulaştırılmış, hayatına umut katılmıştı. Bugün ise von Sponeck, bu genç kızın ve öğretmenlerinin yaşayıp yaşamadığını dahi öğrenemiyor.

BATI’NIN ÇİFTE STANDARDI: ULUSLARARASI HUKUK MU, JEOPOLİTİK ÇIKARLAR MI?

ABD ve NATO müttefikleri İsrail’in “meşru müdafaa hakkını” savunurken, Güney Afrika önderliğindeki Küresel Güney ülkeleri Uluslararası Adalet Divanı’na başvurarak İsrail’i soykırımla suçluyor. Von Sponeck’e göre mesele basit:

“Evet, 7 Ekim’de İsrail saldırıya uğradı. Meşru müdafaa hakkı vardı. Ancak Gazze’de uygulanan askeri yöntemler tüm savaş hukukunu ve Cenevre Sözleşmeleri’ni açıkça ihlal ediyor.”

BM’nin yetersizliğine işaret eden von Sponeck, “23 ay süren bu katliam üç şeyi gösterdi: İsrail hükümeti Hamas’ı yok etmeyi, Filistinlilerin yaşamından daha önemli görüyor. İsrail’in müttefikleri için uluslararası hukuk, silah desteğinin gerisinde kalıyor. Ve BM, bu asimetrik savaşı bitirmeye katkı sunamayacak kadar etkisizleşmiş durumda” diyor.

ALMANYA VE AVRUPA’NIN ROLÜ

Almanya’nın tutumu, von Sponeck’in en sert eleştirilerinden birini hak ediyor. Zira Berlin, uzun süre İsrail’e silah desteğini sürdürdü ve Lahey’deki soykırım davasında İsrail’in yanında yer aldı.

“Alman hükümeti, İsrail’in Gazze’deki eylemlerini örtbas etti, hatta Netanyahu’nun soykırım politikasına ortak oldu. Bugün İsrailli insan hakları örgütleri bile ‘koordineli bir soykırım’ yaşandığını söylerken, Berlin hâlâ sessiz.”

Von Sponeck, Avrupa’nın da ortak sorumluluğu olduğunun altını çiziyor. G7 zirvesinde Alman Şansölyesi Friedrich Merz’in İsrail için “İran’da bizim pis işimizi yapıyorlar” sözlerini “utanç verici” buluyor. Gazze’de öldürülen gazeteciler içinse Berlin’den gelen açıklamaları “ahlaki pusulanın kaybı” olarak nitelendiriyor.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’İN ÇIKMAZI VE REFORM İHTİYACI

BM’nin kuruluşundan bu yana Batı’nın çıkarlarına bağımlı olduğunu savunan von Sponeck, Gazze örneğinin en güncel kanıt olduğunu belirtiyor. ABD vetosu nedeniyle barışı sağlamaya dönük her girişimin engellendiğini söylüyor.
Ancak 2024’te kabul edilen “UN Pact for the Future” (BM Gelecek Paktı) ile Güvenlik Konseyi’nin reformunun gündeme gelmesi, ona göre küçük de olsa bir umut ışığı. Özellikle Küresel Güney ülkelerinin daha güçlü temsil edilmesi gerektiğini vurguluyor.

“Umudu korumak zorundayız”

Von Sponeck, karamsar tabloya rağmen umutlu:

“193 üye devletin tamamı aynı tehditlerle karşı karşıya: İklim değişikliği, nükleer tehlike, salgınlar, yapay zekânın kontrolsüz gelişimi, yoksulluk ve göç. Bu tehditler büyük güçleri işbirliğine zorlayabilir. Zivil toplum, özellikle de genç kuşak, BM’nin yenilenmesini talep ediyor. İşte bu, umut kaynağıdır.”

NachDenkSeiten’de yayımlanan bu söyleşi, sadece Gazze’deki yıkıma değil, Avrupa’nın ve özellikle Almanya’nın sorumluluğuna ayna tutuyor. Von Sponeck’in sözleri, Batı’nın “insan hakları” söyleminin ardındaki çifte standardı, uluslararası hukukun siyasete feda edilişini ve BM’nin yapısal zafiyetlerini gözler önüne seriyor. Yine de onun mesajı net: “Umudu kaybetmemek, küresel dayanışmayı büyütmek ve insani değerleri hatırlatmak, karanlık zamanlarda tek çıkış yoludur.”

YENİ POSTA – STUTTGART

KAYNAK: https://www.nachdenkseiten.de/?p=137503

FOTO: