“Biodeutsch”un isim babası Muhsin Omurca: “Aşırı sağcılar benim karikatürüm oldular”

Almanya’da 23 Şubat seçimleri öncesinde aşırı sağın yükselişiyle birlikte göçmen karşıtı söylemler sertleşirken, dilin nasıl çarpıtıldığına dair dikkat çekici örneklerden biri “Biodeutsch” kelimesi oldu.

1996 yılında, Türk kökenli Alman sanatçı, karikatürist ve stand-up ustası Muhsin Omurca, “Biodeutsch” (Biyolojik Alman) terimini mizahi bir dille ortaya atmıştı. Omurca, bu kavramı üç boyutlu karikatürleriyle birlikte sahneye koyduğu “Gündüzleri Alman, Geceleri Türk” adlı gösterisinde Alman toplumundaki etnik çeşitliliği ve göçmenlerle yerli halk arasındaki farkları esprili bir şekilde vurgulamak için kullandı. O dönemde kelime, Alman kimliğiyle ilgili absürd bir biyolojik safiyet anlayışını eleştiren ironik bir ifade olarak algılanıyordu.

Erken seçimlere yaklaşık iki hafta kala aşırı sağın yükselişiyle birlikte göçmen karşıtı söylemler sertleşirken, dilin nasıl çarpıtıldığına dair dikkat çekici örneklerden biri “Biodeutsch” kelimesi oldu. Bundan neredeyse 30 yıl önce Muhsin Omurca tarafından hiciv amacıyla ortaya atılan bu terim, başlangıçta Almanya’daki etnik çeşitliliği esprili bir dille ele almak için kullanılıyordu. Ancak zamanla aşırı sağcı çevreler tarafından sahiplenilerek göçmen kökenlileri dışlayan bir ifadeye dönüştü ve 2024 yılında Almanya’da “Unword” (Sakıncalı Kelime) ilan edildi.

Muhsin Omurca, bu kelimenin yıllar içinde geçirdiği dönüşüm karşısında şaşkınlığını dile getirerek paylaştığı bir videoda “Bu kelimeyi ilk olarak solo kabare oyunumda kullanmıştım. Cem Özdemir’in de bu kelimeyi sıkça kullanmasıyla popülerleşti. Şimdi aşırı sağcılar bunu kimlik başlığı olarak sahiplenmeye başladı ama unutmamaları gereken bir şey var: Bu kelimeyi yaratan bir Türk” sözleri ile son noktayı da koymuş oldu .

Omurca, mizahın ve sanatın toplumsal eleştiride önemli bir araç olduğunu vurgularken, kelimenin sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) seçmenleri arasında yaygınlaştığını ve kimlik politikasına dönüştüğünü belirtiyor ve şu çarpıcı yoruma da yer veriyor: “Onlar şimdi benim karikatürüm oldular.”

Politik arenada ve günlük hayatta ayrımcı dilin yaygınlaşması, kavramların zamanla nasıl çarpıtıldığına dair çarpıcı örnekler sunuyor. Bu duruma en iyi örneklerden biri de “Biodeutsch” (Organik Alman veya Gerçek Alman) kelimesinin dönüşümü. Almanya’da 23 Şubat’ta yapılacak seçimler öncesinde göç politikalarının geleceği merak konusu olurken, “Biodeutsch” kavramının ırkçı bir söyleme dönüşmesi ülkedeki toplumsal ayrışmanın da derinleştiğini gösteriyor.

YENİ POSTA – STUTTGART