Barış için sürgün edilenler: Midilli Barış Festivali 2 Eylül’

Türkiye ile Yunanistan arasındaki “nüfus mübadelesi“ni konu alan “Barış İçin Sürülenler” belgeselinin Yunanca versiyonunun dünya prömiyeri, Midilli Adası’nda ilk kez düzenlenen “Barış ve Dostluk Festivali“ kapsamında 3 Eylül gecesi saat 21:30’da gösterilecek.

Osman Okkan ve Simone Sitte’nin, 2003 yılında Fransız-Alman ortak televizyon kanalı ARTE ile Batı Alman Radyo ve Televizyon Kurumu WDR için gerçekleştirdiği belgesel, 1923 yılında Türkiye ve Yunanistan’dan yüzbinlerce insanı kapsayan karşılıklı zorunlu göçü, bu sürgün politikasını ve sürülenlerin yaşamını bugün bile şekillendiren etkilerini inceliyor.

Her iki ülkeden çağın tanıklarının yanı sıra Mikis Theodorakis, Yaşar Kemal, Zülfü Livaneli ve Maria Farantouri’nin de bu sürece ilişkin deneyimlerini ve görüşlerini paylaştığı film, büyük ölçüde Midilli ve Girit adalarında çekilmişti ve o dönemki trajik olaylardan kurtulanlarla yapılan çeşitli röportajları içeriyor. “Türkiye-Almanya Film Festivali“nde “Mahmut Tali Öngören Demokrasi ve İnsan Hakları Ödülü“nü alan Barış İçin Sürülenler – Yunanlar ve Türkler Ayrıldığında belgeselinin yapımcısı Osman Okkan da Midilli’deki gösterime katılacak ve ardından izleyicilerle filmi değerlendirecek.

Temmuz 1923’te, Lozan Antlaşması’nda yer alan ve Yunanistan ile Türkiye arasında “nüfus mübadelesi” adı altında uygulanan zorunlu göçlerde, yaklaşık bir buçuk milyon Yunan Türkiye’den Yunanistan’a, orada yaşayan 500 bin Türk de Türkiye’ye yerleştirildi. Festival, geçtiğimiz yılın son günlerinde Midilli’de bir araya gelen Türkiye’den “Ege Barış ve İletişim Derneği“ ile Yunanistan’dan “Ege’de Birlikte Var Olma ve İletişim Derneği – SİNİPARKSİ“nin ortak toplantısında kararlaştırılmıştı.

Yaklaşık 25 yıldır birlikte çalışan iki derneğin başkanları Zeynep Altıok ve Paris Vounatsis’in bu toplantıdan sonraki ortak açıklamaları şöyleydi: “İki ülke hükümetlerinin silahlanma harcamaları yarışına katılmıyoruz ve Ege Denizi’nin halklar arasında bir Barış ve Dostluk denizi olduğunu kabul ediyoruz. Ege’de egemenlik ya da herhangi bir mülkiyet rejiminin yarıştırılması söylemini benimsemiyoruz. Yunanistan’dan Türkiye kıyılarıyla doğrudan feribot bağlantılarının ve ‘limanda hızlı vize’ uygulamasının sürdürülmesini, sefer noktalarının çoğalmasını ve güçlendirilmesini istiyoruz. 2025 yılında Midilli’de 1. Uluslararası Barış ve Irkçılık Karşıtı Festivali düzenlemeye çalışacağız. İnsanlar arasında barış içinde bir arada yaşama vizyonunu benimseyecek bir kurum oluşturmayı ve hepinizin desteğini almayı arzuluyoruz.”

İki derneğin geçtiğimiz yıl Midilli’de gerçekleştirdiği “Türk – Yunan Gecesi“ne Türkiye’den sanatçılar Cahit Berkay, Mazlum Çimen ve Güvenç Dağüstün de katılmıştı. “Midilli Barış ve Dostluk Festivali“ 2-7 Eylül tarihleri arasında düzenleniyor. (gk)

YENİ POSTA – FRANKFURT