Zelenskiy’den Türkiye hamlesi: Barış masası tam bir satranca dönüştü

Ukrayna lideri Putin’i İstanbul’da müzakereye davet etti. Avrupa basınına göre bu çağrıdan çok, diplomasi satrancında yapılmış dikkatli bir hamle.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya lideri Vladimir Putin’i 15 Mayıs’ta Türkiye’de yüz yüze görüşmeye davet etti. ABD ve Avrupa ülkelerinin ortaklaşa yaptığı 30 günlük ateşkes çağrısına Kremlin’den doğrudan yanıt gelmezken, Putin doğrudan müzakere teklifinde bulundu. Ancak bu çağrı, Avrupa basınına göre sahici bir diplomatik süreçten çok, jeopolitik bir taktik savaşı anlamına geliyor. Türkiye’nin bir kez daha diplomasi sahnesinde arabulucu pozisyonuna yükseldiği bu süreçte gözler şimdi İstanbul’a çevrildi.

TÜRKİYE DAVETİ: GERÇEK ÇAĞRI MI, MESAJ MI?

Ukraynalı siyaset bilimci Volodimir Fessenko, Zelenskiy’nin Türkiye çağrısını doğrudan müzakere teklifinden ziyade, sembolik bir stratejik manevra olarak yorumluyor:

“Zelenskiy’nin açıklaması, görünürde Putin’e yönelik bir davet olsa da esasen Washington’a gönderilen bir mesaj. Barış isteme iradesi gösteriliyor ama karar verici aktörün kim olduğu da hatırlatılıyor. Putin’in İstanbul önerisi de yine Trump’a hitap eden bir sinyal.”

PUTİN’DEN ‘ŞARTSIZ’ GÖRÜŞME TEKLİFİ: GERÇEKTEN ŞARTSIZ MI?

İsveç’in Dagens Nyheter gazetesi, Kremlin’in İstanbul’da “önkoşulsuz” müzakerelere açık olduğu yönündeki beyanına temkinli yaklaşıyor:

“Putin’in danışmanı Yuri Uşakov, müzakerelerin 2022’de İstanbul’da yapılan görüşmeleri temel alması gerektiğini söylüyor. Oysa o görüşmelerde Rusya, Ukrayna’nın tarafsızlığı ve askeri kapasitesinin sınırlandırılmasını istiyordu. Bu bağlamda ‘şartsızlık’ söylemi oldukça tartışmalı.”

AVRUPA VE ABD’NIN YENİ POZİSYONU: TÜRKİYE İÇİN FIRSAT MI?

Fransız Le Figaro gazetesi, Zelenskiy’nin çağrısını, diplomasiye yeniden dönüşün işareti olarak değerlendiriyor:

“Diplomasi yeniden hareketleniyor. Trump’ın Ukrayna’ya sırt çevirmesiyle Avrupa tekrar oyuna dahil oluyor. Türkiye’nin İstanbul’daki olası zirve için bir adres olarak öne çıkması, Ankara’nın arabuluculuk kapasitesini ve jeopolitik önemini yeniden gündeme taşıyor.”

MOSKOVA SESSİZLİĞİ: KABUL ETMEDEN KABUL ETMEK

Rus siyaset uzmanı Abbas Gallyamov, Putin’in görünüşte Zelenskiy’nin teklifini reddediyor gibi durmasına rağmen, aslında onu dolaylı biçimde sahiplendiğini öne sürüyor:

“Putin, düşmanın teklifini doğrudan kabul edemezdi. Bu yüzden çok benzeyen ama kendi önerisi gibi sunduğu bir formülle masaya geldi. Siyasette bu tür hamleler olağandır. Sonuçta, Zelenskiy’nin teklifini fiilen kabul etmek zorunda kaldı çünkü bu çizgiyi Trump da destekliyordu.”

Barışa Giden Yol Türkiye’den Geçer mi?

Yunan Naftemporiki gazetesi, süreci yalnızca ateşkes üzerinden değil, Avrupa güvenliğinin geleceği açısından da değerlendirmek gerektiğini hatırlatıyor:

“Avrupa, yalnızca Ukrayna’nın değil, tüm kıtanın güvenliği için uzun vadeli bir strateji oluşturmalı. Savaşın bitişiyle birlikte Rusya yine aynı yerde duracak. Türkiye’nin diplomasi masasına ev sahipliği yapması bu denklemde belirleyici olabilir.”

Zelenskiy’nin Türkiye daveti, Ukrayna-Rusya savaşında yeni bir sayfa açabilir. Ancak Avrupa basınına göre bu davetin ardında doğrudan barıştan çok, siyasi pozisyon belirleme ve uluslararası kamuoyuna mesaj verme amacı yatıyor. Türkiye’nin ise bu süreçte yeniden bir arabulucu aktör olarak öne çıkması, sadece savaşın değil, bölgesel diplomasi dengesinin de seyrini etkileyebilir.

YENİ POSTA – BRÜKSEL

KAYNAK: https://www.eurotopics.net/de/338640/ukraine-chance-fuer-verhandlungen-oder-nur-bluff

FOTO: The Presidential Office of Ukraine – Creative Commons Attribution 4.0