Almanya’nın star şovmeni Jan Böhmermann: Bir “maşa” mı?

Almanya’nın star şovmeni Jan Böhmermann küstah ve saldırgan tavırlarıyla da bilinen, ülkenin en tanınmış ekran yüzlerinden biri. Daha önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yazdığı ağır hakaret dolu şiirle uzun süre gündemde kalmış, Erdoğan hakaret davası açsa da “düşünce ve ifade özgürlüğü” kapsamında ceza almaktan kurtulmuştu.

Böhmermann bu kez de Alman kamu televizyon kanalı ZDF’de yayınlanan “Magazin Royal” programında yaptığı açıklamaların ardından Federal Enformasyon Teknolojileri Dairesi Başkanı Arne Schönbohm’u koltuğundan etti.

BÖHMERMANN DEVLETİN Mİ HİZMETİNDE?

Arne Schönbohm’un tartışmalı bir şekilde görevden alınmasına yol açan skandalla ilgili ünlü şovmen Jan Böhmermann suçlamaları reddetti.

42 yaşındaki Alman şovmen aslında hem siyasi çevreler hem de sosyal medyada, “programının içişleri bakanlığı tarafından araçsallaştırılmasına izin vermekle” suçlanıyor.

BSI BAŞKANINA “SİBER PALYAÇO” DEMİŞTİ

Almanya’da yayınlanan haber portalı Telepolis’in haberine göre  Arne Schönbohm, Ekim 2022’de İçişleri Bakanı Nancy Faeser tarafından BSI başkanlığından kovulmuştu. Bundan kısa bir süre önce, 7 Ekim 2022’de Böhmermann ZDF kanalındaki programında “Bir Rus şirketi Almanya’yı nasıl rahatça hackliyor?” başlıklı bir program yayınlamıştı. Alt başlığı ise “Kremlin’e giden yol” olarak dikkat çekiyordu. Programda Arne Schönbohm’un bir lobi grubu aracılığıyla bir şirketle temas kurduğu ve bu şirketin de Rus gizli servisiyle bağlantılı olduğu iddiasını ortaya atan Jan Böhmermann, yine programında dönemin BSI başkanının fotoğrafına bir palyaço burnu kondurdu ve onunla “siber palyaço” sözleriyle alay etti.

Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) yönetimindeki İçişleri Bakanlığı, Böhmermann’ın programından tam on bir gün sonra, 18 Ekim 2022 tarihinde, kurum başkanına gönderdiği bir mektupta görevden alınmasına tam da Böhmermann programını gerekçe gösterdi.

Dahası: Bakanlık mektubunda, ZDF kanalındaki programında ve daha sonra çeşitli medya haberlerinde gündeme getirilen “Rus çevreleri ve şirketleriyle çok yakın temas suçlamalarına” atıfta bulunuyor.

Alman Haber Ajansı dpa’ya göre mektup şöyle devam ediyor: “Bunlar ne kadar geçerli olursa olsun ve sonunda doğru olup olmadıkları kanıtlansa da, kamuoyunda bir güven kaybı meydana gelmiştir, bu da göreve devam etmeyi imkânsız hale getirmekte ve BSI’nin görevlerini yerine getirmesini kamuoyu gözünde önemli ölçüde zayıflatmaktadır.”

Buna ek olarak Alman hükümetinin  Federal Meclis’teki sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) meclis grubunun bir soru önergesine verdiği yanıta göre, Böhmermann yayından önce içişleri bakanlığı ile birkaç kez temasa geçmişti.

Öte yandan Der Spiegel’in haberine göre Federal Almanya İçişleri Bakanı Faeser’in, BSI başkanının bir zamanlar kendisinin de kurucuları arasında yer aldığı ve yönettiği, Rusya ile bağlantıları nedeniyle yıllardır eleştirilen bir dernekle temaslarını sürdürmesinden büyük rahatsızlık duyduğu söyleniyor.

Bunun nedeni, eski Başkan Schönbohm’un kurulmasına yardımcı olduğu ve kulağa oldukça resmi gelen “Almanya Siber Güvenlik Konseyi” adlı derneği mizah programında büyüteç altına alan Böhmermann ve iş arkadaşları, “Alman malı” BT güvenlik yazılımı sattığı iddia edilen dernek üyelerinden birinin arkasında aslında bir Rus şirketinin olduğunu ortaya çıkarmıştı. Hepsi bu kadar da değil… Şirketin kurucusu daha önce Rus gizli servisi KGB’de çalışmış ve çalışmalarından ötürü bizzat Vladimir Putin’den onur madalyası almıştı.

KOMEDYEN BÖHMERMANN’IN İDDİALARI ASILSIZ MI?

Tüm bunlar olurken Jan  Böhmermann’a çalıştığı kanaldaki arkadaşları dahil her kesimden tepki yağıyor.

Bir yandan polisin bile Böhmermann’ı soruşturduğu biliniyor. Nedeni de çalışanlarından birinin psikologlar için düzenlenen bir eğitim etkinliğine gizlice girmiş olması. Avusturya’da yayınlanan Der Standart gazetesinin haberine göre, bu yasadışı, çünkü bu tür etkinliklere yalnızca doktorların veya psikoterapistlerin katılmasına izin veriliyor. Mesleki gizlilik. Bu aslında temiz bir araştırma ve iyi kaynaklara sahip bir format için önceden açık olmalı. Ancak Böhmermann belli ki hiçbir kural ve yasanın kendisi için geçerli olmadığına inanıyor.

ORTALIĞI ATEŞE VERİP HİCİVE SIĞINIYOR

Çalıştığı kanaldan meslektaşı yani ZDF sunucusu Markus Lanz katıldığı bir  podcast programında Böhmermann’a yönelik olarak şunları söyledi:

“Bu beni delicesine rahatsız eden bir şey. Bir tartışmanın fitilini ateşliyorsunuz, sonra birini deviriyorsunuz ve yanlış gittiğini ya da ayağınızın takıldığını fark ettiğinizde acil çıkış kapısı olarak hicve sığınıyorsunuz. Sorun da tam olarak bu: Böhmermann gazeteci olmak istiyor, hicivci olmak istiyor, ona ne uyarsa. Ancak Böhmermann’ın başlatılan soruşturmaları önemsediğini düşünenler yanılıyor. Hatta bununla dalga bile şöyle geçiyor. ‘Eğer ayda en az bir kez ihtarname gelmezse, ZDF’nin müdürü kapıma dayanacak ve benden uzaklaşacak.’

Aslında aynı ZDF yöneticisi Böhmermann’ın kapısına dayanmalı ve ona “hicivlerini” bundan sonra özel bir kanalda yayınlayabileceğini, ancak bunun için artık tek bir avro bile vatandaşın paraları ile alınan lisanstan kendisine ödenek ayrılamayacağını söylemelidir.”

BÖHMERMANN VE PROGRAMI İNCELEME ALTINA ALINDI

Diğer taraftan Jan Böhmermann ve “ZDF Magazin Royale” programı, araştırma yöntemleri nedeniyle şu anda inceleme altına alındı. “Güven ilişkisinin bozulduğu” gerekçesiyle şovmen Jan Böhmermann’ın programına dayanarak İçişleri Bakanı Nancy Faeser tarafından kovulan BSI eski Başkanı Arne Schönbohm, şimdi yayıncıdan tazminat talep ediyor.

GÜNÜMÜZDE KOMEDYENLER ANA AKIMIN DIŞINDA OLANLARI DAMGALIYOR

Bu hukuki soruşturmalara ve tazminat taleplerine paralel, Böhmermann, televizyondaki meslektaşlarından da sert eleştiriler almaya devam ediyor. Moderatör Markus Lanz ve filozof Richard David Precht, podcast’lerinde konuyu sert eleştirilerin hedefine koyarak tartıştılar.

David Precht, “Jan Böhmermann SPD’nin sağında yer alan herkesin Nazi olduğundan hemen şüpheleniyor. Bu, Nazi teriminin anlamını da köreltiyor. Çünkü bu artık gerçek Nazileri ‘normal sağcılardan’ ayırt edemeyeceğimiz anlamına geliyor” diyerek Böhmermann’ı “Almanya’da kimin Nazi olup kimin olmadığına Böhmermann’ın karar vermesi nedeniyle ahlaki açıdan kendini beğenmişlikle” suçladı.

Precht, podcast’te genel olarak Almanya’daki komedyenler hakkında ise şu çok kritik yorumu yaptı: 

“Sorunun Böhmermann’ın kişiliğinden çok daha büyük olduğuna inanıyorum. Komedyenlerin bugün toplumda oynadığı rol ilginç. 1960’lardan 1990’lara kadar kabare sanatçılarının görevi güçlüyü ele almak, bu iktidar söylemini sorgulamak ve onu hem eleştirel hem de hicivsel bir şekilde aydınlatmakla ilgiliydi. Günümüzde Jan Böhmermann gibi politik komedyenler var ve ana akımda olmayan her şeyi damgalıyorlar. Yani tam tersi.”

YENİ POSTA – STUTTGART

FOTO: Franz Richter (User:FRZ) / Wikimedia Commons