Türk sivil toplumunun babasıydı: Dr. Ertekin Özcan hayata veda etti

Almanya’daki göç hikayemizin en önemli isimlerinden, sivil mücadelenin “babası” Dr. Ertekin Özcan hayata veda etti. 

Türk işgücü göç antlaşması ile 62 yıllık Almanya macerasını geride bırakan Türk toplumunun en önemli çatı örgütlerinin kurucularından olan ve yöneticiliğini yapan, siyasetten kültürel ve sosyal alanlara dek kitleleri arkasında sürükleyen Dr. Ertekin Özcan Berlin kentinde 76 yaşında 30 Ağustos 2023’te yaşama gözlerini yumdu.

Siyasetçi, hukukçu, şair ve mücadele adamı Dr. Ertekin Özcan’ın vedası Almanya’daki Türk toplumunu derinden sarstı.

Pek umudum yok ama keşke birileri çıksa da Sayın Dr. Ertekin Özcan’ın yaşamını beyaz perdeye aktarsa. Oysa Dr. Ertekin Özcan Almanya’daki Türklerin göç hikayesinin kahramanlarından biriydi. Almanya’daki en önemli Türk çatı kuruluşlarının kurucu babası Dr. Özcan yabancılar yasasına başkaldırışı ve 30 bin kişinin katıldığı İnsan Zinciri eyleminin girişimcisi olarak da biliniyor. Almanya’daki Türk sosyal demokrat hareketi HDF (Sosyal Demokrat Halk Dernekleri Federasyonu) çatısı altında örgütleyen, Türk Alman ilişkilerini güçlendiren Almanya Türk Toplumu’nu hayata geçiren hukukçu Dr. Ertekin Özcan anadilde eğitim hakkı mücadelesi başta olmak üzere Türk toplumunun bir dolu sosyal kazanımında rol oynayan en etkili isimlerden biriydi. Bazı insanlar hiç ölmez. Kuruluşunda görev aldığı tüm örgütler bugün yıllar sonra hala tıkır tıkır işliyor.

Bundan iki yıl önce söyleşi yapan araştırmacı yazar Kemal Yalçın, Dr. Ertekin Özcan için şöyle demişti:

”Dr. Ertekin Özcan Türkiye ve Almanya’da 60 yıldan beri daha iyi bir dünya, daha özgür, daha demokratik bir toplum ve eşit hak ve uygulamalar için mücadele verdi, vermeye devam ediyor…”

STK TEMSİLCİLERİNDEN PEŞ PEŞE AÇIKLAMA

İşte kurucusu olduğu çok sayıdaki önemli örgütün temsilcileri, sivil toplumun babası  Dr. Özcan’ın acı haberini duyar duymaz  üzüntülerini ve topluma katkılarından dolayı duydukları minneti peş peşe sosyal medya hesaplarından paylaştılar.

Hukuk öğrenimini ve yüksek lisansını İstanbul Üniversitesi ve Hür Berlin Üniversitesi’nde   tamamlayan Dr. Ertekin Özcan peki hangi örgütlerin kuruluşuna ön ayak olmuştu?

Dr. Özcan’ın Türk toplumuna hizmetlerini, Almanya’da 40 yılı aşkın bir süredir çalışmalarını sürdüren araştırmacı yazar Kemal Yalçın’ın röportajından alıntı ile aktarmak istiyorum:  

-1975’te “HDB -Türkiye Halkçı Devrimci Birliği Batı-Berlin”’in çalışmalarına katıldı.

-1976-1977 yılları arasında sosyal demokrat eğilimli “HDF -Türkiye Halkçı Devrimci Federasyonu-Avrupa”nın kuruluş çalışmalarına aktif olarak katıldı.

-1977’den 1979’un Kasımına kadar HDF’nin Kurucu Genel Başkanı olarak görev yaptı.

-24-26 Mart 1978’de, HDF yöneticisi arkadaşları ile Frankfurt’ta, Avrupa çapında, “Eğitim ve Emeklilik Kurultayı” düzenledi.

-23 Kasım 1985’te, altmış kadar velinin katılımı ile “Berlin Türk Veliler Birliği” kuruldu. 1988 yılına değin bu örgüte başkanlık yaptı.

-1985 yılında, “Emek Göçmenleri” adlı şiir kitabını yayınladı.

-1988 yılında Hür Berlin Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne sunduğu “Federal – Almanya’da Türk Toplumu ve Göçmen Örgütlerinin Gelişimi” konulu teziyle “ekonomi ve sosyal bilimler” doktoru oldu.

ALMANYA’DAKİ TÜRK GÖÇMEN ÖRGÜTLERİ ARAŞTIRMASI KİTAPLAŞTIRILDI

-1989’da 384 sayfadan oluşan bu bilimsel araştırma “Türkische Immigrantenorganisationen in Deutschland” adıyla Berlin’de Hitit Verlag tarafından yayınlandı.

İNSAN ZİNCİRİ EYLEMİNİN MİMARI

-1989’da Yeni Yabancılar Yasa Tasarısı tartışılırken, bu yasaya karşı 30’yakın derneğin oluşturduğu Yabancılar Yasasına Karşı Berlinli Türk Dernekler Topluluğu”nun kurulmasına katkıda bulunarak üç sözcüsünden biri oldu.

-16 Şubat 1990’da Yabancılar Yasa Tasarısına Karşı İnsan Zinciri Eylemi’ni ve ardından 31 Mart 1990’da 30 bin kişinin katıldığı Büyük Protesto Yürüyüşü Ve Mitingi’nin yapılmasına katkıda bulunarak tarihi bir konuşma yaptı.

-31 Mart 1990’da 30 bin kişinin katıldığı büyük protesto yürüyüşü ve mitingi

1990 sonlarında “SGD -Sosyaldemokrat Göçmenler Birliği”nin kurucuları arasında yer alarak 1993’e değin başkanlık görevini sürdürdü.

-1991’de ”BETB Türkiye Göçmenler Birliği -Berlin”nin kurucuları arasında yer aldı ve 1992 – 1995 yılları arasında sözcü olarak görev yaptı.

-24 Mart 1994 tarihinde BETB ve “TGB -Türkiye Göçmenler Birliği- Hamburg’un çağrılarıyla diğer kent ve eyaletlerden katılan Göçmen Birlikleri ve Türk Toplum Örgütleri ile birlikte “TGD – Almanya Türk Toplumu (Türkische Gemeinde in Deutschland)”nun kuruluş toplantısına katıldı ve Kurucu Genel Başkanı seçildi. Bu görevi 2 Aralık 1995’e değin sürdürdü.

-1995’te, Berlin Eyalet Parlamentosu seçiminde SPD’den milletvekili adayı oldu, partisi oy kaybettiğinden seçilemedi.

-1993-1995 yılları arasında kuruluş hazırlık çalışmalarına katıldığı “FÖTED -Almanya Türk Veli Dernekleri Federasyonu” 5 Kasım 1995’te kuruldu. 2000-2008 yılları arasında FÖTED Genel Başkanlığı yaptı ve Genel Kurulda FÖTED Onursal Genel Başkanı seçildi.

TÜRKÇE ŞİİRE DE KATKI SUNDU

-2002’de Ağla ki Sağır Kulaklar Duysun (Weine, damit dich taube Ohren hören) adlı çocuklar için ikidilli şiir kitabını Anadolu Verlag’da yayınladı.

-2008’de İstanbul’da “Sular Durulacak” adlı şiir kitabını yayınladı.

-2016’da otobiyografik yazı, şiir, fotoğraf ve karikatürlerden oluşan “Geteiltes Leben” adlı Almanca kitabını Berlin’deki “Trafo Literaturverlag”ta yayınladı.

-2017’de “Berlin’de Türkçe Şiir” adlı 27 Berlinli şairin şiirlerinin yer aldığı antolojiyi hazırlayarak yayınladı.

-2018’de “Buruk Mutluluk” – “Verbittertes Glück” adlı 13 şairin şiirlerinin yer aldığı ikidilli antolojiyi hazırlayarak yayınladı.

-Bunların dışında Özcan’ın çeşitli Almanca ve Türkçe ansiklopedi, gazete ve dergilerde 150’nin üzerinde araştırma ve makaleleri yayınlandı.“

Dr. Ertekin Özcan’ın kaybı tıpkı birçok meslektaşımın da hissettiği gibi bende de kendisiyle yüz yüze röportaj yapamamış olmanın üzüntüsü ve pişmanlığını beraberinde getirdi.

Ancak eşit haklar, özgürlükler ve demokratik uygulamalar için neredeyse bir ömür çalışan ve arkasında çok önemli eserler bırakan, mücadele bayrağını kuruluşunda görev aldığı sayısız örgütün temsilcisine devreden Dr. Ertekin Özcan’ın adı elbette “işleriyle“ yaşatılacak.

Belki  örgütcülük alanında adına ödüller verilir belki de göç ve dökümentasyon müzesinde eserlerine özel yer ayrılır. Ancak Dr. Özcan’a en büyük vefa borcu elbette mücadelenin sürdürülmesiyle ve bayrağın gençlere devredilmesi ile ödenecektir. 

Yazıyı kurucusu olduğu stk‘ların temsilcilerinin ve sanatçıların başsağlığı ve şükran mesajları ile sonlandıralım:

STK TEMSİLCİLERİ NE DEDİ?

Sosyal Demokrat Halk Dernekleri Federasyonu (HDF) Onursal Başkanı Ahmet İyidirli:

HDF Kurucu Genel Başkanı Dr. Ertekin Özcan’ı kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyoruz. HDF’ye, eşit haklar ve sosyal demokrasi mücadelesine çok değerli katkılarda bulunmuş, bir çok sivi toplum kuruluşunun kurulmasını sağlamış arkadaşımızdı. Bizlerin eşit haklar mücadelesine çok büyük katkıları oldu. Akademik çalışmalarıyla, şiirleriyle hep daha özgür, daha eşitlikçi yaşamın savunucusu oldu. Ailesinin ve sevenlerinin başı sağolsun. Kendisini hep sevgi ve saygıyla anacağız. Anısı bizlere yoldaş olsun.

Sosyal Demokrat Halk Dernekleri Federasyonu (HDF) Genel Başkanı Necip Şahin

Acı kaybımız Ertekin Özcan, örnek bir aydın, çağdaş bir eğitimci, güvenilir bir dost, yeri doldurulamayacak bir entelektüel’in yokluğuna alışmak kolay olmayacak. Anılarını yaşatmak bize ışık tutacak.

Almanya Türk Toplumu (TGD)  Eş Başkanı Gökay Sofuoğlu

Sevgili Ertekin, erken terkettin bizi. Henüz son kitabın bitmemişti, yazacak çok anıların vardı. Almanya’da Türk toplumunun sivil harekettinin oluşmasına en büyük katkıları sunan önemli değerlerinden Ertekin Özcan, yakalandığı amansız hastalığa yenik düşerek bu sabah aramızdan ayrıldı. Ertekin Özcan, HDF; FÖTED; TBB ve Almanya Türk Toplumu gibi bir çok etkili sivil toplum kuruluşlarının kurucusu idi. Büyük bir eğitim elçisi olarak, sayısız kitaplar yazdı.  Şiirleri ile Almanya göç hareketini anlattı. Her zaman güler yüzlü, birleştirici ve yapıcı oldu. Seni çok özleyeceğiz Sevgili Öğretmenim… Yattığın yer incitmesin

Almanya Türkçe ve Çok Dilli Eğitim Birliği – BTMB Eş Başkanları Bilge Yörenç / Orhan Güner

Almanya Türk Toplumu‘nun öncülerinden Sayın Ertekin Özcan’ı kaybetmiş olmanın üzüntüsü içindeyiz. Kendisi de öğretmen olan Türkçe ve Türkçe dersinin Almanya’da hakkettiği yeri alması için uğraşmış yılmaz bir mücadeleciydi. Ayrıca şair ve yazar olan Ertekin Özcan, aşağıda bazılarını belirttiğimiz, Alman-Türk derneklerinin kurucularından ve ilk başkanlarındandı:

Almanya’daki TGD-Türk Toplumu’nun kurucu başkanı. 1995 yılında Almanya’da FÖTED – Türk Veli Dernekleri Federasyonu’nun kurucularından ve onursal başkan. HDF – Avrupa Sosyal Demokrat Halk Dernekleri Federasyonu, Berlin-Brandenburg’daki Türk Anne-Babalar Derneği e. V., ISD Kültürlerarası Sosyal Demokratlar Derneği e. V., TBB -Berlin-Brandenburg’daki Türkiye Federasyonu- kurucularından ve sözcüsü. SPD Göçmenler Çalışma Grubu’nun kurucularından. Almanya Türk toplumuna ve ailesine baş sağlığı dileriz.

Karikatürist – Avrupa Türk Gazeteciler Birliği (ATGB) Yönetim Kurulu Üyesi Erdoğan Karayel

Çok değerli bir devrimci dostu… hümanist ve aydın bir şairi yitirdik.

Almanya’da göç çalışmalarıyla tanıdığımız, hayata geçirdiğim göç konulu projelerime özellikle sosyal medyadan desteğini ve ilgisini esirgemeyen güzel bir insanı kaybetmenin üzüntüsü içindeyim...

Güle güle Dr. Ertekin Özcan…

Işıl ışıl uyu, ışıltın tüm sevenlerinin ve  devrimcilerin yolunu aydınlatsın…

IŞIN ERTÜRK – BERLİN