Macron Le Pen’e karşı: Değişen ne?
İlk turda oyların çoğunluğunu alan görevdeki Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve aşırı sağcı rakibi Marine Le Pen, ikinci turda 2017’de olduğu gibi yine cumhurbaşkanlığı yarışına girecekler.
Avrupa basını, vaziyet benzer görünse de temel koşulların Macron ve Le Pen için de nasıl değiştiğini tartışıyor.
CONTREPOINTS (Fransa)
YENİ BÖLÜNME HALK VE SEÇKİNLER ARASINDA
Seçimden sonra Fransa, Macron, Le Pen ve Mélenchon tarafından temsil edilen üç blok halinde bölünmüş görünüyor. Contrepoints, geleneksel çizgilerin ise anlamını yitirdiğini yazıyor:
“Sağ-sol ayrımının yerini, seçkinci blok ile halk bloku arasındaki bölünme aldı. Halk bloku, milliyetçi ve komünist kanatlardan oluşuyor ki, bu da ilk tur oylamada Emmanuel Macron tarafından temsil edilen seçkinci bloka avantaj sağladı. Eskiden PS [Sosyalist Parti] ve LR [Cumhuriyetçiler] arasında var olan ayrım artık yok. Yüzde 2 oy alan Anne Hidalgo ve yüzde 4,7 oy alan Valérie Pécresse ile eski siyasi sınıf, muhalefette oldukları beş yılı kendilerini yenilemek için kullanamadı.”
L’OBS (Fransa)
ARTIK KLASİK PARTİLER YOK
Ekonomist Daniel Cohen, L’Obs’taki yazısında son beş yıl içinde Fransa’nın siyasi yaşamında köklü değişimler olduğu yorumunda bulunuyor:
“Önce şu net tespiti yapalım: Artık geleneksel siyasi partilerin Fransa’da oynadığı bir rol kalmadı. Macron, Le Pen, Mélenchon ve Zemmour’un ortak noktası, gerçek bir adaylık sürecinden geçmemeleri. Hepsi de kendi kafalarına göre birer parti kurdular (partisi ona miras kalan Le Pen hariç) ve bu partilerin şimdiye kadarki tek adayları kendileriydiler (Jean-Marie Le Pen dahil). Bu dönüşümün önünü açan iki gelişme oldu: Artık yüksek otoritelere tahammülü olmayan bir kamuoyu ve her şeyin bir erkeğin ya da kadının seçilmesi etrafında döndüğü yozlaşmış bir beşinci cumhuriyet.”
HELSINGIN SANOMAT (Finlandiya)
LE PEN’İN RUSYA’YLA YAKINLIĞI UNUTULDU MU?
Helsingin Sanomat, Marine Le Pen’in halen bu kadar taraftar toplaması karşısında şaşkın: “Finlandiya’dan bakınca, Fransızların Le Pen’in Rusya’yla olan bağlantılarını bu kadar çabuk unutması veya görmezden gelmeyi tercih etmesi şaşırtıcı. Umalım ki bu mesele ikinci tur oylama öncesi tartışma konusu olsun. Ukrayna’da savaşın sebep olduğu dehşetin görüntüleri buradan olduğu gibi Fransa’dan da görülebiliyor ve bunlara kimse kayıtsız kalmamalı. Elbette hür demokrasilerde yurttaşlar nasıl düşünüyorsa o doğrultuda oy kullanır. Ancak oy verme kabinine girdiklerinde, doğru bir karar verebilmek için adaylara ilişkin gerçekçi bir resme sahip olmaları gerekiyor.”
CONTRIBUTORS (Romanya)
SOL SEÇMENİN HAYAL KIRIKLIĞI
Siyaset bilimci Alexandru Gussi, Contributors blogunda, görevdeki cumhurbaşkanının bu kez ikinci tur seçimlerde 2017’de olduğu gibi sol seçmenin oylarına güvenemeyeceğini söylüyor: “Macron beş yıl önce popülist, ama Avrupa yanlısı, sistem karşıtı ve merkezden çıkıp politikacılara yönelen bir aşırılıkçılıktan söz edilen bir kampanya yürütmüştü. Bunlar bir iz bırakmıştı ve Macron şimdi pek çok kişiyi hayal kırıklığına uğrattı – en başta da vaktiyle soldan ona gelen ve seçmen analizinin bize gösterdiği üzere bugün Mélenchon’a geçen seçmenleri. Bunlardan pek azı 24 Nisan’da Macron’a dönecek. Macron’un solcu seçmenlerinin hayal kırıklığını özellikle büyüten şey, beş yıl önce vaat edilenin tam da aşırı sağın ilerleyişinin durdurulacak olmasıydı.”
TAGESSCHAU.DE (Almanya)
FRANSA’NIN PARLAMENTOYU GÜÇLENDİRMESİ ŞART
ARD Paris muhabiri Julia Borutta tagesschau.de’deki yazısında, Macron’un hayal kırıklığına uğramış seçmenlere sunabileceği en iyi şeyin, seçim yasasında esaslı bir reforma gidilmesi olacağını yazıyor:
“Herkesin arkasında sıralanması gerektiği ve hemen her şeye kadir bir cumhurbaşkanının olduğu başkanlık cumhuriyetinden, seçimlerde nispi temsil sisteminin uygulandığı bir güçlendirilmiş parlamentoya geçiş. Fransızların siyasi kanaatleri bu sayede nihayet Ulusal Meclis’te kâfi oranda temsil edilir hale gelir – parlamenter denetime tabi tutulacak aşırı görüştekiler de buna dahil. Bir zamanlar kendini Jüpiter’e benzeten Macron için bu sancılı bir adım olur. Ancak işin sonunda, Fransa’yı bekleyen düellonun bir daha asla gerçekleşmemesini sağlamanın yegâne yolu bu.”
SLATE (Fransa)
FREXIT Mİ LİDERLİK Mİ?
Slate, ikinci oylamada sandıktan çıkacak adayın Fransa’nın dünyada üstlendiği rol üzerinde etkileri olacağı konusunda uyarıda bulunuyor:
“Asıl mesele şu: Avrupa’da kalmak ve diğer Avrupalıların bize sıklıkla layık gördüğü liderlik rolü için çabalamaya devam etmek mi istiyoruz? Yoksa Fransa’nın yönünü Boris Johnson’ın işaret ettiği acıklı istikamete, hiç olmayacakmış gibi davrandığımız bir Frexit’e doğru çevirmek mi istiyoruz? Diktatör Putin Avrupa’nın göbeğine savaşı getirmişken ve Eski Kıta’daki aşırı sağcı hareketlerini etrafında toplamaya çalışırken biz müttefiklerimize sırt mı dönmek istiyoruz? 24 Nisan’daki ikinci tur oylamada dünyanın geri kalanına ne olmak istediğimizi göstermiş olacağız.”
EL MUNDO (İspanya)
FRANSA, MACARİSTAN OLAMAZ
Seçmenlerin mantıklı davranmasını umut ediyor El Mundo:
“Yüzde 26’lık rekor bir oranda seçmenin sandığa gitmemesi yeniden gündemde ve gözlemciler bunun Le Pen’in şansını artırdığı belirtiyor. Öte yandan, oyların yüzde 20’sini alan sol aday Mélenchon’dan Pécresse, Jadot ve Hidalgo’ya kadar seçimin başlıca kaybedenlerinin, seçmenlere Le Pen’e oy vermeme çağrısında bulunması dikkate değer. Söylemini yumuşatıp ekonomiye odaklanmasına rağmen, öncesinde olduğu gibi onu Avrupa karşıtı ve yabancı düşmanı bir projeyle ilişkilendirmeye devam ediyorlar. Seçmenler ikinci tur oylamada sorumluluk üstlenmeli: Fransa, Macaristan olamaz. Böyle bir deney kesinlikle yapılamaz.”
DOCUMENTO (Yunanistan)
MACRON’UN İŞİ KOLAY OLMAYACAK
Le Pen ile gireceği düelloda görevdeki cumhurbaşkanının şansının 2017’den daha düşük olduğunu yazıyor haftalık Documento gazetesi:
“Macron görev süresi boyunca iletişim bakımından yıprandı, çünkü ortalama bir Fransız’ın gözünde ‘zenginlerin cumhurbaşkanı’ oldu. Dolayısıyla, popülist söylemlerle kenar mahallelerde yaşayan toplumun alt tabakalarına ulaşmaya çalışan Le Pen’in aksine, şehirli orta tabakadan gelecek oylara bel bağlıyor Macron. En basit ifadeyle, Macron şunu diyemez: ‘Le Pen’i durdurmak için beni seçin.’ Diyemez, çünkü Fransızlar Le Pen’in cumhurbaşkanı olmasından korkmuyor.”
YENİ POSTA – PARİS
FOTO: AA