Almanya: Çok dilli eğitim gerekli ve önemli
Eğitim gönüllüsü Aylin Keller, Almanya’da yaklaşık 20 yıldır bir yandan çocuklar için çok dilli kitap yayıncılığı yaparken, diğer yandan da toplumu eğitimde çok dilliliğin önemi konusunda aydınlatmaya çalışıyor.
Son olarak Mainz’da bir anaokulunda velilere, daha sonra da çocukların okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin gelişmesi için çaba gösteren gönüllülere yönelik toplantılara katıldı ve çok dilli kitapların çocukların gelişimine katkılarını anlattı.
Aylin Keller, katılanların büyük bir ilgiyle takip ettiği toplantıların ardından şu değerlendirmeyi yaptı:
“Almanya’da göç kökenli ailelerin çocukları, genelde Almanca dışında en az bir dil becerisine daha sahip oluyorlar. Çocukların bu dil zenginliğinin yeterince desteklenmesi durumunda, dikkat, hafıza, problem çözme, karar verme, mantıksal düşünme, yaratıcılık gibi bilişsel gelişimlerinde nasıl olağanüstü bir etki yaratabileceğini, her üç çocuktan birinin bu potansiyel ile okula başladığına dikkat çekerek, katılımcılarda biraz olsun farkındalık yaratmaya çalıştık. Toplantı sonunda aldığımız geribildirimler oldukça ümit vericiydi. Çok dilli kitapların daha görünür kılınması için çalışmak gerekiyor. Toplantıya katılanların çoğu bu kitapları ilk kez görüyordu ve merakla, ilgiyle incelediler. Toplumda bu konuda ilerleme sağlayabilmek için sanırım ailelerden önce eğitimcileri ikna etmek gerekiyor.”
KUŞAKLAR ARASI BİR TERAPİ GİBİ
Çok dilli kitaplardaki kültürel içeriklerin önemine de dikkat çeken Keller, bunun kültürel köklerin korunmasına ve gelişimine katkı sağladığını vurguladı. Ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte içinde kültürel motifler olan kitapları okumasını da tavsiye eden Keller, “Masalları birlikte okurken kendi çocukluklarını ve kültürel deneyimlerini hatırlayan eski kuşaklar böylece bilgi ve gelenekleri yeni kuşaklara aktarıp, miraslarını yeni kuşaklara devredebilirler,” dedi.
Türkiye’de güzel sanatlar ve öğretmenlik eğitimi alan Aylin Keller, Almanya’da da grafik ve pedagoji eğitimleri alarak kendini geliştirdikten sonra yayıncılığa başlamış. Bir süre ilkokulda Türkçe öğretmenliği de yapan Keller, yayınevinde ürettiği çeşitli eğitim materyallerini ve çocuk kitaplarını, eğitim ve kitap fuarlarına katılarak sürekli tanıtmaya, toplumda görünür kılmaya çalışıyor. Keller’in 2005 yılında Hannover’de kurduğu çocuk kitapları yayınevi Talisa, şimdiye kadar Almanca ve çeşitli dillerde –ki bunların sayısı 21’i buluyor- iki ya da daha çok dilli 80’in üzerinde kitap, poster ve çeşitli eğitim materyalleri yayınladı.
“Yayınlarımızla her şeyden önce Almanca’nın anadil olarak konuşulmadığı aileleri cesaretlendirip çocuklarının dil gelişiminde temel ölçü sayılan kelime hazinesini genişletebilecekleri en önemli araç olan iki dilli resimli çocuk kitaplarını günlük yaşamlarına katarak onları desteklemek arzusundayız,” diyen Keller, “Çok dillilik çocuklar için -eğer bu bilinci ailelere ve topluma yerleştirebilirsek- önemli bir kazanımdır. Kimlik duygusunu güçlendirir, çocuğun kendine güvenini artırır, ifade gücü kazanır ve bu, ailede başlar okulda gelişir!” mesajıyla sık sık Almanya çapında çeşitli etkinlikler gerçekleştiriyor. Bu etkinlikler genellikle çocuk yuvalarında, okullarda, kütüphanelerde ya da derneklerde kitap sergileri, konferanslar, veliler ve eğitimciler için atölye çalışmaları formatında düzenleniyor.
ÖZELLİKLE ÇOCUKLAR ÖNEMLİ
Mainz’da veliler ve eğitim gönüllülerine yönelik etkinlikten sonra, Hannover’de yine bir ilkokulda, Almanya çapında düzenlenen “15 Kasım, Okuma Günü” etkinlikleri çerçevesinde çocuklarla 50 dili kapsayan interaktif bir çalışma yapacağını belirten Keller’in ailelere ve bu alanda çaba gösteren gönüllülere yönelik mesajı şöyle:
“Özetleyecek olursak: Genç kuşaklarda çok dillilik alanında yüksek bir potansiyel gözleniyor. Bu, Almanya’nın küresel ekonomik ilişkilerde çok değerli kaynakları olduğu anlamına geliyor. Eğitim sistemindeki çok dillilik, yeterince desteklenmesi durumunda öğrencilerin potansiyellerinin tam olarak gelişmesini mümkün kılar. Erken yaşlardan itibaren evde çokdilli kitaplarla çocukların desteklenmesi, onların öz kimliklerini ve kendilerine güvenlerini, ebeveynleri ve toplumla bağlarını güçlendirir. İki dilli gelişimi istikrarlı bir şekilde desteklenmiş çocuklar, farklı kültürlerin birarada olduğu süreçlerde, bilişsel yetenekleri, analitik düşünme becerileri ve duygusal zekaları yüksek seviyede geliştiğinden empati yeteneklerini çok kolaylıkla kullanabilirler dolayısıyla sağlıklı bir iletişim ile hem çalışma hayatında hem de insan ilişkilerinde çok daha başarılı olabilirler.”
AYLİN KELLER KİM?
Aylin Keller, eğitim sevdalısı bir anne. Almanya’ya geldiğinde hiç Almanca bilmiyormuş. Doğup büyüdüğü değilde azınlık olduğu yabancı bir ülkede anne olmuş. Çocuklarını, Türkçe konuşarak zengin bir dil potansiyeli ile yetiştirebilmenin ciddi bir sorumluluk olduğunu görmüş. O dönem kendi çocuklarını yetiştirirken, iki dilli ve kaliteli çocuk kitaplarının Almanya’da azınlıkların dillerinde ne kadar önemli bir ihtiyaç olduğunu tespit ederek, Hannover’de 2005’te TALISA Yayınevi’ni kurmuş.
Yaklaşık 20 yıldır bir yandan çok dilli kitap projeleri hazırlayıp yayınlarken, diğer yandan azınlık dilleri konuşan ailelerin, kökleriyle ve kültürleriyle temel bağını sağlayan dillerini çocuklarına aktarırken çok dilli, resimli kitapların tartışmasız önemi konusunda, her fırsatta toplumu aydınlatmaya çalışıyor. (gk)
YENİ POSTA- FRANKFURT