Alman Kitap Ödülü’ne aday: Necati Öziri ve romanı 

Alman Yayıncılar Birliği’nin 2005’ten beri verdiği‚ “Yılın Romanı” ödülüne bu yıl Necati Öziri’nin “Vatermal” isimli romanı da aday… 

Edebiyat ile ilgilenenler mutlaka bilir… Her yıl ağustos ortasında, edebiyatçılar Alman Kitap Ödülü’nün uzun listesine büyülenmiş gibi bakarlar. Bu adeta roman Oscar’ı gibi… 

Öziri’nin geçen ay Ullstein Yayınevi’nce yayınlanan 304 sayfalık romanı, yayınevlerince ödüle aday gösterilen 196 roman arasından seçilmiş. Her yıl değişen yedi kişilik jürinin bu yıl hazırladığı “Uzun Liste”, 20 roman arasında… Bu dahi büyük başarı… 2015 yılında da Feridun Zaimoğlu, ailesinin hikâyesini anlattığı “Yedikule” (Siebentürmeviertel) romanıyla bu ödüle aday gösterilmişti.

Altı romandan oluşacak “Kısa Liste” 19 Eylül’de açıklanacak. Alman Kitap Ödülü 16 Ekim’de verilecek. Birinci 25 bin, diğer beş finalistin her biri 2 bin 500 avro alacak. Bu ödülü geçen yıl yazar Kim de l’Horizons‚ “Blutbuch” romanıyla kazanmıştı. Alman Kitap Ödülü, uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı’nın başlangıcında açıklanıp törenle veriliyor…

* * * 

Hiç karşılaşmadım. Ruhr havzasında 1988’de doğan Necati Öziri, Bochum, İstanbul, Olsztyn ve Berlin’de felsefe, Alman ve modern Alman edebiyatı okumuş. Bochum’daki Ruhr Üniversitesi’nde biçimsel mantık dersleri vermiş. Berlin’deki Ballhaus Naunynstraße’de çalışmış. 2013/14 sezonundan 2016/17 sezonuna kadar Berlin Maxim Gorki Tiyatrosu’nda dramaturjinin bir parçası olmuş. İki yıl Studio Я’nin sanat yönetmenliğini yapmış. Küratör olarak aynı zamanda Berliner Festspiele’nin Theatretreffen Uluslararası Forumu’nu da yönetiyormuş. 

Bir oyun yazarı olarak Maxim Gorki Tiyatrosu, Mannheim Ulusal Tiyatrosu ve Schauspielhaus Zürih için yazıyormuş.

* * * 

Romanı baştan sona henüz okumadım. 34 sayfasını okuyabildim. Ancak edebiyat eleştirmenlerinin de notlarına bakınca müthiş bir roman olduğu anlaşılıyor… Ruhr bölgesinde sosyal bir yerleşim yerinde büyümeyi, yoksulluğu, dışlanmayı, ırkçılığı ve başkalarının insafına kalmayı anlatıyor. Babasının yokluğunun etkilerini ve annesi Ümran, kız kardeşi Aylin ve kendisi arasındaki zor ilişkileri yansıtıyor.

Kız kardeşinin de evden gitmesiyle annesiyle baş başa kalan Arda güvencesiz koşullarda büyümeyi, kimlik arayışını, arkadaşlığın önemi ve nesiller arası travmayı ele alıyor…

* * * 

Roman aynı zamanda göçmen bir ailenin çocuğu olarak Almanya’ya gelen, yanlış adamla çok erken evlenen ve sonunda alkolik olan annesinin de hikâyesi… Mesleği mimarlık olan babası Metin’in misafir işçi olarak mezbahadaki iş hayatının hikayesi…

* * *

Ölümcül bir hastalıktan muzdarip yoğun bakım ünitesinde yatan yirmili yaşlardaki Arda, hiç görmediği, daha kendisi doğmadan aileyi terk edip Türkiye’de yeni bir aile kuran babası Metin’e kurgusal bir mektup yazıyor. “Vatermal” sadece bir hikâye değil, yürek parçalayan bir öykü.

HALİT ÇELİKBUDAK – FRANKFURT

KAYNAK: facebook.com/halit.celikbudak

FOTO: commons.wikimedia.org (CC BY-SA 4.0)