Adam-Der’de yeni dönem: “Militarizmden arındırılmış bir dünya mücadelesine devam”

Adam-Der’de yeni dönem: “Militarizmden arındırılmış bir dünya mücadelesine devam”
Yayınlama: 13.10.2025
Düzenleme: 13.10.2025 19:01
4
A+
A-

Askeri darbelerin mağduru subay ve astsubayların örgütü ADAM-DER, sekizinci genel kurulunu tamamladı. Derneğin yeni başkanı Emekli Üsteğmen Mehmet Fatih Kayagil, “Her türlü askeri ve sivil darbeye, diktatörlüğe ve savaşa karşıyız. Siyasal İslamcı faşizmin karanlığına teslim olmayacağız” mesajıyla göreve başladı.

YENİ YÖNETİMLE SÜREN DEMOKRASİ MÜCADELESİ

1971 ve 1980 askeri darbelerinde silahlı kuvvetlerden uzaklaştırılan muhalif askerlerin kurduğu ADAM-DER (Askeri Darbelerin Asker Muhalifleri Derneği), genel kurul sonrası “militarizmden arındırılmış bir dünya” hedefini yeniledi. İstanbul’da yapılan sekizinci genel kurulda derneğin başkanlığına Emekli Üsteğmen Mehmet Fatih Kayagil seçildi.

12 Eylül 1980 darbesi sonrası siyasi nedenlerle re’sen emekliye sevk edilen, işkenceli sorgulardan geçtikten sonra avukat olarak yaşamını sürdüren Kayagil, göreve geldikten sonra yaptığı ilk açıklamada şunları söyledi:
“Askeri darbe dönemlerinde haksız kararlara maruz kalan subay, astsubay ve askeri öğrencilerin hak mücadelesini, ülkemizdeki demokrasi ve insan hakları mücadelesinin ayrılmaz bir parçası olarak görüyoruz. Bu mücadeleyi geçmişte olduğu gibi bugün de kararlılıkla sürdüreceğiz.”

Kayagil, ADAM-DER’in Demokrasi İçin Birlik (DİB) çatısı altında demokrasi güçlerinin ortak mücadelesine daha etkin biçimde katılacağını da belirterek, “Saray rejimine karşı demokrasi mücadelesine mütevazı katkımızı sürdüreceğiz” dedi.

ADAM-DER, 2011 yılında Ankara’da “diktatörlüğe, darbelere ve militarizme karşı demokrasiyi ve insan haklarını savunmak; haksız biçimde emekliye sevk edilen kamu personelinin ve öğrencilerin haklarını korumak” amacıyla kuruldu.

Yeni yönetim kurulu şu isimlerden oluştu: Mehmet Fatih Kayagil (Başkan), Kudret Ünal (Başkan Yardımcısı), Cihat Sevim (Genel Sekreter), Muhsin Dalfidan (Genel Sayman) ve Yusuf Çakır (Üye).

Derneğin önceki başkanları Rahmi Yıldırım, Çetin Ali Nergis ve Süreyya Kemal Çakıroğlu oy birliğiyle Onur Kurulu’na getirildi. Diğer birimlerde görev alan isimler arasında Yalçın Alaca, Ahmet Çelik, Hüsamettin Ersözlü, Zeki Murat Güneş, Kazım Şaroğlu, Levent Sert, M. Şemsettin Dikmen, İsmail Hakkı Sabay, M. Necati Neşe, Abdullah Şener, Recai Akgöz, İbrahim Coşkun, Rasim Erer ve Muammer Sağır yer alıyor.

YENİ DÖNEMİN İLK ETKİNLİĞİ YOLDA

ADAM-DER’in “Militarizmden Arındırılmış Bir Dünya Ütopyası” başlığıyla beşinci kez düzenleyeceği sempozyum, 18 Ekim Cumartesi günü gerçekleştirilecek. Çevrimiçi yapılacak etkinlik, derneğin YouTube kanalından da canlı yayınlanacak.

Sempozyumda Türkiye ve dünyada faşizmin yükselişi, ekonomik krizler, emperyalizm, 21. yüzyılda militarizm ve savaşlar, savaşın cinsiyeti ve kadın mücadelesi ile Kürt sorununun demokratik çözümü gibi başlıklar tartışılacak.

ZİVERBEY’DEN DEMOKRASİYE UZANAN BELLEK

ADAM-DER, militarizme karşı yürüttüğü çalışmaların yanı sıra toplumsal belleğe de sahip çıkıyor. 12 Mart döneminde işkenceli sorguların yapıldığı Ziverbey Köşkü’nün bulunduğu yere “İşkence Mağdurlarına Saygı Anıtı”nın dikilmesini sağlayan dernek, geçmiş yıllarda düzenlediği militarizme karşı karikatür yarışmalarında üretilen eserlerin Türkiye genelinde sergilenmesi için de hazırlık yapıyor.

“ÇÖZÜM MÜCADELEYLE GELECEK”

ADAM-DER, 12 Eylül askeri darbesinin 45’inci yıldönümünde yaptığı açıklamada, Saray rejiminin Kürt meselesi ve muhalefet politikalarını sert sözlerle eleştirdi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“İktidar, Kürt sorununa çözüm aradığı iddiasıyla kurduğu komisyonda Kürtçe konuşmayı engelliyor. Bu samimiyetsiz tutum, demokratik çözümü oyalama stratejisinin bir parçasıdır. Kürt halkının hakları Saray’ın lütfuyla değil, mücadeleyle kazanılacaktır.”

Dernek, ana muhalefet partisine yönelik baskıların 12 Eylül dönemini anımsattığını belirterek, “Belediyelere kayyım atanması, muhalif parti kongrelerinin engellenmesi, halk iradesinin gaspıdır. İktidarın arzusu, yoksulluğa ve eşitsizliğe ses çıkarmayan uysal bir muhalefettir” ifadelerini kullandı.

TEK ADAM REJİMİ VE DARBELERE ORTAK TEPKİ

Dernek, Türkiye’nin sınır ötesi savaş politikalarına da tepki göstererek, ABD’nin “Büyük Ortadoğu Projesi”ne ortaklık üzerinden yürütülen dış politikanın bölgesel barışı tehdit ettiğini vurguladı.

Açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“12 Mart ve 12 Eylül’de sermaye sahiplerini korumak için yapılan darbeleri lanetlediğimiz gibi, patronları rahat ettirmek için kurulmuş tek adam rejimini de lanetliyoruz. Siyasal İslamcı faşizmin karanlığına teslim olmayacak, barış ve demokrasi mücadelesini kararlılıkla sürdüreceğiz.”

GERÇEK BARIŞ MÜCADELEYLE KAZANILACAK

ADAM-DER, Türkiye’nin farklı toplumsal kesimleri arasında dayanışmayı güçlendirmeyi, militarizme ve otoriterliğe karşı demokratik bilinci yaygınlaştırmayı hedefliyor.

Derneğin yeni yönetimi, geçmişte olduğu gibi bugün de aynı kararlılıkla demokrasi, barış ve insan hakları mücadelesini sürdüreceğini belirtiyor:
“Kültürlerin ve halkların coğrafyası olan ülkemizin gerçekten demokratikleşmesi, ancak ortak mücadeleyle mümkündür. Biz, bu mücadelenin tarafı olmaktan onur duyuyoruz.” (gk)

YENİ POSTA – FRANKFURT

FOTO:  Aliaksei Lepik – Unsplash