Kitabı ilk kez yazıldı: “Almanya’daki Türk Halk Oyunları”

Halkbilimi araştırmacıları Yeşim ve Aykut Dalgıç tarafından yazılıp Eylül 2022’de yayınlanan “Almanya’daki Türk Halk Oyunları”, Almanya’daki Türk Halk Oyunları konusunda yayınlanmış ilk kitap olma özelliğini taşıyor.

Her ikisi de bilgisayar yüksek mühendisi olan Yeşim ve Aykut Dalgıç çifti, kendi meslekleri yanında halk oyunlarını oyuncu, eğitmen, yönetici ve araştırmacı olarak amatör bir ruhla ve profesyonel bir anlayışla çok uzun yıllardır gönüllü olarak en üst düzeyde sürdürüyor. Aykut Dalgıç’ın 54 yıldır, eşi Yeşim Dalgıç’ın da 28 yıldır yoğun bir şekilde içinde oldukları halk oyunları, onlar için adeta bir yaşam şekli olmuş.

1995 yılından itibaren Türkiye’de Trakya’yı karış karış gezerek Trakya halk oyunlarını çok detaylı olarak araştırmışlar, alan çalışması yapmışlar. Bütün Balkan ülkelerini gezip (Yunanistan, Makedonya, Kosova, Arnavutluk, Karadağ, Romanya, Bulgaristan) köylerde Balkan kökenli Türk halk oyunlarını araştırmışlar, oralarda rastladıkları Türk düğünlerini videoya almışlar. Gerçekleştirmiş oldukları Trakya halk oyunları araştırmaları nedeniyle merkezi Ankara’da bulunan Folklor Araştırmaları Kurumunun 2004 yılı Türk Halk Kültürüne/Bilimine Hizmet Ödülüne layık görülmüşler.

Türk ve uluslararası halk oyunları konusundaki araştırmaları ile Almanya’daki dans kültürüne sağladıkları katkı ve hizmetlerden ötürü kendilerine 2015 yılında “Manfred Rommel” ödülü verilmiş.

ALAN ARAŞTIRMALARI

Dalgıçlar, Federal Almanya’da birçok Türk ve uluslararası halk oyunları şenliğinin organizasyonunu gerçekleştirmişler. Halk oyunlarının doğal haliyle oynandığı ortamlar yaratılmasına çalışmışlar, mevcutlarına destek vermişler. Halk oyunlarımızı doğal ve orijinal haliyle oynandığı kaynağında görebilmek için Ege, Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde de köylerdeki geleneksel düğünlere giderek detaylı alan çalışması gerçekleştirmişler.

Yetiştirdikleri gruplarla Türkiye’nin yaklaşık 25 değişik yöresinin halk oyunlarını festival veya yarışma düzeyinde sahnelemişler, Almanya içinde ve dışında bir çok festival ve yarışmaya katılmış, çok sayıda birincilik ödülü kazanmışlar.

“Osmanlı Saray Danslarının Sahnelenmesi”, “Geleneksel Bir Türk Düğününün Canlandırılması” ve Filderstadt Müzik Yüksek Okulu Senfoni orkestrasıyla birlikte bir entegrasyon projesi olarak bazı Türk halk oyunları hikâyelerinin müzikal  yapıt olarak sahneye konulması gibi projelere de imza atmışlar.

Türkiye ve Türkiye dışındaki bilimsel Sempozyumlarda, yapmış oldukları araştırmalar dahil halk oyunları konusunda birçok bildiri sunmuşlar. Halk oyunları ile ilgili değişik dergilerde çok sayıda yazıları yayınlanmış.

Halk oyunları alan çalışmalarındaki çekimlerinden oluşan zengin bir video arşivine ve şahsi olarak 300’ü aşkın halk oyunu kıyafetiyle oluşturdukları bir giysi koleksiyonuna sahipler. Almanya’daki Türk toplumu ile ilgili uzun yıllara dayanan tecrübelerinden, gençlerin gelişimine ışık tutabilecek şu sonucu çıkarmışlar:

“Anadiline hâkim olanın, diğer dilleri daha kolay öğrenebileceği artık biliniyor. Aynı şekilde, kendi kültürünü iyi bilen de, başka kültürden insanlarla daha iyi etkileşim kurabilir. Kültürel etkinliklere katılmak, hem özgüveni hem de özsaygıyı geliştirir ve sosyal uyumu destekler.”

KİTAPTA İŞLENEN KONULAR

Kitapta, halk bilimi ve halk oyunlarının ne olduğu ele alınıp halk oyunları ile ilgili temel kavramlar açıklanıyor. Türk halk oyunlarının Almanya’daki tarihçesine kısaca değinildikten sonra halk oyunlarımızın Almanya’da doğal haliyle oynandığı ortamlar (düğünler, kına geceleri, geleneksel açık hava şenlikleri, kültür ve eğlence geceleri…) ele alınıyor. Almanya’daki Türk halk oyunları topluluklarının ve kurslarının genel yapıları gözden geçirilip Türk Halk Oyunları etkinliklerine insanların neden katıldıkları inceleniyor.

Almanya’da düzenlenmiş veya düzenlenen belli başlı Türk halk oyunları şenlikleri ele alınıp halk oyunları gruplarımızın Almanya’da gösteri yapabileceği ortamlar, organizasyonlar sıralanıyor. Halk oyunlarımızdaki yozlaşma ve nedenleri inceleniyor.  “Türk Halk Oyunları” mı yoksa “Türk Gösteri Dansları mı?” sorusuna cevap aranıyor. Almanya’da yetişkinler ve çocuklar için düzenlenmiş Türk halk oyunları yarışmaları ele alınıyor. Onlar hakkında detaylı bilgi ve istatistiki bilgiler veriliyor.

Bu yarışmalarda karşılaşılan problemler ve yarışmalar hakkında halk oyunları topluluklarının görüşleri sıralanıp çözüm önerileri sunuluyor. Almanya’da düzenlenen uluslararası yarışmalar hakkında bilgi veriliyor. 

Ayrıca Almanya dışında düzenlenen uluslararası festivaller ve bu festivallere genel katılım koşulları ele alınıyor. Almanya’da çok yaygın olan Türk okul aile birliklerinin etkinlikleri içindeki halk oyunlarımızın rolü irdeleniyor.  Almanlara yönelik Türk halk oyunları kursları ve etkinlikleri hakkında bilgi veriliyor. Türk halk oyunları eğitmeni ve müzisyeni Almanya’da nasıl yetiştirilebilir, halk oyunları giysisi nasıl temin edilebilir gibi konularda görüş ve öneriler sunuluyor.

Almanya’daki Türk Halk Oyunları etkinliklerinin Türk turizmine etkisi tartışılıyor. Türk Halk Oyunları etkinliklerinin Almanya’daki insanlarımızın ruhsal ve fiziksel yapılarına olan etkileri ele alınıyor.

Almanya’daki Türk halk oyunları topluluklarının bir çatı derneği altında örgütlenmesi konusunda görüş ve öneriler sunuluyor.

Kitap hakkında daha fazla bilgiye 015751990446 nolu telefondan veya [email protected] adlı e-mailden ulaşılabiliyor.

YENİ POSTA – STUTTGART